DSC94

^•ania. Wykorzystuje aią Ją wyłącznie do celów naukowych I do obli¹ 0,mia tablic pływów. Niezbędne obliczenia realizuje się za pomocą tpe« palnych maszyn Uczących. W praktyce nawigacyjne) zachodzi Jednak Łuecznośc etoaowania metody harmonicznej do obliczania momentów ipyeokafci wód wysokich i niskich oraz do wyznaczania przebiegu krzywej pływu w tych miejscach, gdzie występują pływy dobowe i mimzane. po takich wyliczeń stosuje się tzw. metodę admiralicji, opracowaną

ąr 1930 r. przez A. T. Doodsona i H. D. Warburga. Metoda U poąwola uzyskać stałe harmoniczne głównych fal składowych z obserwacji wyko¹ jiywunych w ciągu jednej lub dwóch dób. Posługując się metodą admi

PuftiiMffiy wnir 4m iMM wjMkakt pływu m II sktortowe RMMM (1.9) maftna liiilerpfwtować naatąpująco Wydalmy ASM §9 aamtaat Kałęlyca i HM‘4, btiryih nich obmisją Mm iwlM nni mJiimMi krążą toki ZkiM pi pioahich arkladi Mówek m Mak pn<fcnki| kątową flk))M ctoto akMk. Mwpjk odpmnetl-nut Ich Mff, prędkości kątów¹ I prumirnie orbit, hIm uiyriHi toki tom wpływ m powierzchnię wód ziemskich, Jak wpływ wywierany prmm Księżyc I Słońce. Działanie każdego i dał fikcyjnych no wyaokośC pływu nujwirujr df jako falą składową pływu. Na taj podstawie amplitudą /!/ MdtJ fal fi wzorze (0.9) modna traktować jako amplitudą fal sktodo wąj piunurana) praca dało fikcyjna. Astronomiczna capie fasy, myli poesątkowy argument astronomiczny (E¹ ♦ u) wyrażony w godzinach, przedstawia okras od momentu kulminacji fikcyjnego dala litobtoakicgft na danym pokutniku do podatny 0000 pterwmgo dnia obserwacji w cm¹ elf tflpod południka. Stola część fasy g. również wyrażona w godzinach pnedatowto okroi upływający ud momentu kulminacji fłkcyjtMf¹ ciała niebieskiego na tym południku, według którego prowadzi itą rachubą etatu, do momentu wystąpienia nąjwylmcgo poziomu rozpatrywanej fali układowej.

Do wyznaczenia 00 fal układowych mc totki analizy harmonicznej «ą konieczne cogodzinne obserwacje wykonywane przez 309 dni. Dla potrzeb praktycznych wystarczy znajomość około 0—11 fal okładowych (zob. tabL 0.1). Wkład każdej fali w kształtowanie sumarycznej wysokości

Tablica ll

rWWII i tot ikbśowc pfrw

NaiwihM	Omamm	Ma wartotó niU	1MM kątowa fali iuopniohj	Olrcs «
Mliii i i
I Oti—i hlgyiw	Mi	0.454	28.984	12.430
Głowna słońcami	s«	0,212	30.000	12.000
ESptycm lułętycowa	Ni	aoss	28.440	12.658
Kiistycowo-iloncc/na
śckłlnacyjna	Ni	0.058	30.082	11,967
Dobowe
Główna kiiffcycowi	Ol	0.189	13.943	25^119
Główna słońcom	P»	0.088	14.959	34^166
Efiptjcm kikącowa	Ci	0.036	13,399	26JKI
IT żętym wo donccnu
1 dckltnacyjfia	Ni	0.266	15,041	23,934
rtytiewwdae
I ĆWMłobowa biątyom j dobowa kdtfycowo słonccma		zależy oś	57,961	6,210
	M^1	waru oków	86,952	4.140
Cwtośdobowt księżycowy •słoneczna		lokal^1 Ofcfc	58.984	6.100

4

g ątowMa nftf na podstawie współczynnika obtksMgO ■ ikmunkn danej fali do sumarycznej amplitudy pływu- Współczynniki ublicy 11 odnoszą Mą do pływu prtkłnhnwgo Dla pływów jSP^gLf) lub mieszanych wartości współczynników tą inne. W miaią gjil pływ przechodzi od póMobowogo do dobowego, wapólrzynnikt Hy^abuwych maleją, a współczynniki fal dobowych ramą.

\V praktyce przy opracowywaniu obserwacji nad pływami wylicz i 0ą stole harmoniczne ośmiu głównych fal oraz fal płytkowoduych, takie występują. Do wyznaczenia takiej liczby stałych wystarczają mdebowe lub 15-dobow¹ cykle obserwacyjne, fyąina analiza harmoniczna pływów nic znalazła powtzechnego zaato-ralicji — co Jest ważne w praktyce nawigacyjnej — można lei obliczać przebieg pływu według stałych harmonicznej czterech fal głównych. Uf Si. K\ 1 0|. Te cztery fale główne związane są z pozostałymi falami (Ni. K_t. P| I Q|) zn pośrednictwem prostych zależności, co pozwala uwzględnić wpływ tych fal przez wprowadzenie odpowiednich poprawek, śnieżnych wyłącznie od warunków astronomicznych. Poprawki te podaje się w wydawnictwach przeznaczonych do obliczania pływów lub wprowadza się je wprost do wartości odnoszących się do fal M_f, Sj, K, i 0,.^v

0.2.4. NIERÓWNOŚCI PŁYWÓW

Dla praktycznych potrzeb nawigacji niezwykle ważna Jest znajomość przyczyn i cech szczególnych nierówności pływów. Przez pojęcie nierówności pływu rozumie się wyraźne zmiany wartości i charakteru pływu wywoływane przyczynami astronomicznymi. Do najważniejszych nierówności pływów zalicza się: nierówność półmiesięczną, nierówność paralak-tyczną l nierówność dobową.

Nierówność półmiesięczną (fazowa). Jest to największa nierówność. Wynika ona z tego. ie Słońce w swoim pozornym ruchu wykonuje pełen obrót wokół Ziemi w ciągu 24 h. podczas gdy Księżyc w ciągu 24 h

115

1

MU Idilr o priklyciM zastosowania metody admiralicji lob. ». O o f o ¹ d O w ¹ lt ł: Morski¹ pomocr MtMgacyJW. Gdynia INI. (Prsyp. tłum.)