DSC45

DSC45



,>:<kiVh Sędziwy antropolog angielski dowiedział sir. że * Ny\kvyli w Australii plemiona wie rżące nic w ,/rpiri-. <'* istoty duchowo), lecz w „Spiritual lifting” (Istotę zwnrq przez nich też Istotą Najwyższą (Supremę V\vjrca animizmu początkowo poddawał w wątpliwość v;l0j tych wiadomości. Uważał j(' za wymysł misjonarski.

* do; iesienia się mnożyły. Wiara w Istotą Najwyższą na-tlch faktu. A była nie do pogodzenia z teorią ewolucji", grającej religię od wiary w duchy. drze zdobyczy Ty lora weszło na stało do skarbca wi« dzy rrncj. „Określenie «MsurvivaU... pochodzi od Tylora. Za-‘ n.;m pogląd o własnym życiu tworu kulturowego należy \Lgp|cią do najpłodniejszych myśli kulturoznawstwa” *ł.

zasługą jego pracy jest dalej argumentacja przeciw J jfmrracji, która w życiu duchowym ludów niepiśnuen-chciała tylko doszukiwać się upadłych dób: kulturowych cywilizacji”22. Precyzyjnie wydobył przeżytkowy"cha-•ęr wielu obrzędów katolickich. Pisał: „Rzymski obrządek to -sn tak interesujący dla etnografa przez swe zachowanie c--jó\v należących do kultury barbarzyńskiej” (Primitive Cul-^ 1913, t. 2, s. 450), co tak oburzyło ks. Pinard dc la Boullayc £go obszernej L'etude cornparee des religions. Znakomicie ujął__ ;ra terminy The Continuance Theory” i The Retribution £ry”, czyli teoria ciągłości i „teoria zapłaty", proces etycy-wyobrażeń eschatologicznych ludzkości (Primitive Culture1 s. 92).

.;xzątkowo na bardzo wczesnych etapach rozwoju świadomości h.eka niższych kultur zaświaty wyobrażano solne z reguły b dalszy ciąg egzystencji doczesnej (teoria ciągłości). Byto-ce pośmiertne zależało w przekonaniu tych ludzi od umie-~ści / chowania iskry życia. Natomiast, w miarę kompliko-*b|lą stosunków społecznych i rosnącej rozpię warun-• życia, na „tamtym święcie” miało nastąpić wyrównanie i naprawa ziemskiego zła (teoria zapłaty). Poglądy tc ** sobie rosnące uzi.    iaczy marksistowskich.

•^gł^y współczesnej krytyki zagłuszają te sj>orftdyczne wy-7 taauuiia. W zf nas dziś to :,amo, co od i mi bystro v »był •Jttepie dr Li Saiissaye, mianowicie uznanie przez Tylora rc-

1 ii za rodzaj filozofii przyrody. „Teoria iimmi ►tyrzm*... ?


j ligii wiary w duchy różnych przejawów przyrody ycia wyjaśnić religię jako rodzaj pierwotnej wie /.y,    ’ <r.» pj

; o przyczyny i sądzi, że te przyczyny odkryła v -‘ot; nowych. Ta teoria animistyczna nic da sir* utrzymać U7T

.

oprowadziły do odkrycia tych istot duchowych”2*. „Teorii całym swoim ujęciem pasuje znacznie lepiej do drugiej połowy XIX wieku niż do świata pierwotnego” — z właściwym „fenomenologicznym” darem chwyta istotę rzecż/

Lceuw**. Nic warto przytaczać wszy    trargumentów,

które zebrał ten autor w oparciu o krytykę animizmu przez Sodcrbloma, Ma ret ta, Durkheima, Preussa, Kruyt3. Ogólnie, na tle animizmu staje się niezrozumiały kult dusz zmarłych. Ani-mizm ignoruje ideę bezosobowej siły, prowadzi do jednostronnie racjonalistycznego ujęcia mentalności człowieka niepiśmiennego,

• ry przecież nie ma czasu i warunków do filozofowania, traktuje pierwotnego człowieka jak dziecko oźyv * przedmioty irtwe itp. Podobnie i animizm Wundta został oskarżony o fałsz psychologiczny. „Nowsza psychologia rozwojowa wykazała, że uduchowienie względnie duchowość jest pierwotnym-pe*8ły*Bm— dziecięcej psychiki, a abstrakcje rzeczy ^martwych* i '•ożywionych* stanowią zdobycz dorosłego na podstawie nauki. To odkrycie stoi w sprzeczności z podstawą psychologiczną animizmu ndta. Nie dziecko, lecz dorosły jest «ani    ..ologicznie,

historycznoreligijnie i psychologieznorozwojowo wyobrażenia animistyczne zr*ajdują się nie na .    . ku rozwoju, lecz s.-.

wiskami późnymi i pochodnymi” .

Animizm jest dziś martwy, jest ciałem bez duszy, jakby to można powiedzieć we właściwej mu terminologii. I to 7 i równo w oryginale, jak i w swych formach pochodnych. Nic juz nie uratuje tezy o powszechnej wierze w duchy jako o żródlj ret Zasługi twórcy teorii nie przepadają jednak rozet » teorią.

1 oria nie ginie, lecz zostaje przezwyciężona. Przyczynia sią <b rozwoju naukowego, ho dzięki pracom ko V.ro n


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC?45 oskich. Sędziwy antropolog angielski dowiedział się. że i o w>kryli w* Australii plemiona
162 IZ SIEMION dy po jakimś czasie zatelefonował do mnie Olek. - Ty wiesz - powiedział - dowiedziałe
page0048 40 a synem Rebeki. Rachel pobiegła natychmiast powie* dzieć to swemu bratu, który dowiedzia
KI5 południu Paul dowiedział się, że szef egipskiej spółki skarżył się głośno do swych kolegów na
mowisz masz (169) 173 WRÓĆ DO PODSTAW wiek języku. Wszyscy dowiedzieliśmy się, że rozwijanie talentu
Dlaczego warto studiowaćw języku angielskim? To prawda, że studiowanie w obcym języku jest wyzwaniem
W czasie ostatniej wizyty u urologa dowiedziałem się, że wykryto u mnie raka gruczołu krokowego. Co

więcej podobnych podstron