Fitopatologia 4

do obumieram* komórek (nekrozy łokkloe łub roJtłef*). »xr»y j *!*o^rU (*^rł*^<,oł*^{eie ,c<}* )• * także odwrotnie — może prowadzi do *»*•

J    *ilx€<⁰ wzrosŁU ,ub "tnozonęgo podziału komórek- co uzewnętrznia

/    ^^rub/eniem tkanek (h.pertrofta) lub anormalną ftsto^ ą roi**łę*<«*

mioth). Czaroe miotły powodowane są przez k^ku przedstawjcieU I Tatfr^te* (Ascomycetes) oraz Ured.no/es (Beskometes> W togo odz> > często bywa zakłócony normalny przebieg rozwo.u. powodu-I \ć niemożność wytworzenia kwiatów, w wyniku czego cho»» noii-ns po~

! tajt-fli® p^^onna' ^w trzeciej fazte choroby owocmki pa*oi>t’ pt zeb va=ą |    & na ze^wn^^CrZ ' dochodzi przeważnie do s.lnego uszkodzenia skórki. w'ów-

i ci³⁵ m°*^{e to} ^°P^rowa<fzi<f do uschnięcia odpowiedniego organu gospodarz³

>V różnych fazach choroby !stnie|e możliwość wyleczania bądź ogram-I cztflto uszkodzeń. Jeżeli atakowana roślina ma niezwykle gruba odporną ((Utykulę. ^{to sama} infekcja może mieć wynik negatywny (odpot ncsc n.a wm-I lianie). Wytwarzane pod wpływem bodźców pasożyta ligmtuber, tkanka korkowa lub działające przectwgrzybowo produkty przemiany matei „,oga hamować rozwój lub przerywać rozprzestrzenianie się (odporność „a rozprzestrzenianie się często uważana jest za odporność zupełną) (J M-sożyta obligatorycznego przejawia się to w natychmiastowym obumarciu komórki gospodarza przy kontakcie ze sprawcą (reakcja nekrotyczna) i w zaniku źródła pożywienia; jest to skuteczne w wypadku gdy reakcja nekrotyczna obejmuje cale grupy komórek żywiciela. Symptomami występują-i tymi w powiązaniu z reakcją żywiciela są: nekroza pędów, plamy na liści: eh,

¹ zgorzel (antraknoza) I In.

Zapobieganie i zmniejszanie strat. Szkodom związanym z chorobami roślin można skutecznie przeciwdziałać wykorzystując osiągnięcia I zalecenia trzech działów wiedzy stosowanej. Właściwa uprawa gleby oraz nawożenie sprzyjają ogólnie zdrowiu roślin uprawnych. Hodowla roślin _ml na celu wyprowadzenie i wybór odpowiednich odmian. Nadanie odporności lub jej poprawa mogą tyć osiągnięte różnymi drogami (np. przez zmianę grubości kucykuli). Czasem wystarczy takie przesunięcie w czasie wrażliwej fazy rozwoju żywiciela, aby nie wypadała równocześnie z okresem masowego rozwoju odpowiedniego pasożyta; kiedy indziej konieczne jest wywołanie nadwrażliwości prowadzącej do nekrotycznych ograniczeń infekcji przez pasożyty bezwzględne, a także inne zmiany cech roślin uprawnych. Stosowanie środków ochrony roślin wymaga wprawdzie wielkich nakładów, przynosi jednak bezpośredni skutek Rośliny można zabezpieczyć przed możliwą infekcją stosując środki grzybobójcze.

Wiele dziś stosowanych preparatów zawiera związki miedzi, cynku, rtęci lub rzadziej innych metali ciężkich; siarka oraz jej związki organiczne działają grzybobójczo same lub w kombinacji z wyże| wymienionymi składnikami; na przykład jako dwutiowęglany metali. Nakład pracy techniczne i ludzkiej przy zraszaniu, opylaniu czy gazowaniu roślin użytecznych w uprawie polowej jest ogromny. Stosowane środki oddziałują częściowo ochronnie (zapobiegawczo), o ile są stosowane możliwie bezpośrednio pr2ed spodziewaną infekcją, częściowo zaś wpływają hamująco na wzrost grzybów, szczególnie w wypadku porażenia przez pasożyty powierzchniowe (p str. 126)

129