\
j Pompami wyporowymi nazywamy pompy, w których przestrzeń ssawna jest szczelnie oddzielona od przestrzeni tłocznej przez ruchome elementy zasysająco--wypierające. Elementy te poruszane są najczęściej poprzez obrót wału pompy. Natężenie przepływu cieczy dostarczanej przez pompę nazywa się wydajnością rzeczywistą pompy Qp. Wydajnością jednostkową pompy qp nazywana jest objętość cieczy dostarczanej teoretycznie w wyniku jednego obrotu wału pompy. Charakterystyki pomp wyporowych przedstawiają doświadczalne zależności między ciśnieniem tłoczenia p, wydajnością rzeczywistą pompy Qp, prędkością obrotową wału pompy n i mocą Np pobieraną przez pompę. Sprawnością objętościową pompy i\v nazywa się stosunek wydajności rzeczywistej Qp do wydajności teoretycznej Qr Sprawność ogólną pompy x\ określa stosunek mocy otrzymanej z pompy Nep do mocy doprowadzonej do pompy Np. Moc otrzymana Nep jest iloczynem rzeczywistej wydajności pompy Qp i różnicy ciśnień Apr gdzie Ap = p-p0, p0 - ciśnienie ssania. Moc doprowadzona do pompy Np stanowi iloczyn momentu napędowego pompy Mp i prędkości kątowej w wału pompy.
i Obiektem badań jest pompa wyporowa o stałym wydatku jednostkowym, dla której w czasierćwiczenia wykonywane są pomiary umożliwiające sporządzenie jej charakterystyk, pzynnikiem mającym istotny wpływ na mierzone wielkości jest rodzaj i temperatura oleju. ■
Schemat funkcjonalny stanowiska przedstawiono na rys. 11.1y Pompę (1) napędza silnik elektryczny (2) o zmiennej prędkości obrotowej, sterowany z pulpitu (3). Stanowisko wyposażono w przyrządy umożliwiające przeprowadzenie wymaganych pomiarów.