Powiedz mi - a zapomnę.
Pokaż - a zapamiętam.
Wozuwl wziąć udział - a zrozumiem.
Konfucjusz
Danuta Dereszkiewicz, Grażyna Linek
Pedagogika zabawy (Spielpadagogik) jest symboliczną nazwą poszukiwań metodycznych, ułatwiających proces uczenia. Nawiązując do teorii psychologii humanistycznej i wyodrębniającego się z niej nurtu pedagogiki postaci (Gestalt), próbuje przełożyć założenia teoretyczne na propozycje sytuacji, w których uczestnik grupy może bez lęku rozwijać swoje najlepsze cechy.
Pedagogikę zabawy ujmuje się jako metodykę grupy angażującą wszystkich uczestników oraz prowadzącego grupę. Celem pedagogiki zabawy jest wzbogacenie formy pracy grupowej, tworzenie warunków do rozwoju aktywności i zaangażowania jej członków we wspólne działanie. Pedagogika zabawy nawiązuje do nurtu psychologii i pedagogiki humanistycznej, z orientacją skierowaną na człowieka - zgodnie z jej założeniami człowiek może kierować swoim rozwojem.
Zabawa w tym ujęciu jest jedną z metod, dzięki którym człowiek może poznać lepiej swoje umiejętności, zrozumieć i doświadczyć radości z drugim człowiekiem. Pedagogika zabawy stawia sobie za cel poprawę komunikacji między wychowawcą, a wychowankiem w procesie uczenia się i nauczania poprzez zastosowanie animaqi czyli ożywienia. Styl prowadzenia grupy w pedagogice zabawy wyraża się sugestywnym zaproszeniem dzieci do wspólnej zabawy, działając bez stosowania presji przymusu. Podkreśla się przy tym wartość płynącą z nawiązania przyjaznych kontaktów z innymi uczestnikami zajęć, przeżycia czegoś nowego w grupie.
■ Dobrowolność uczestnictwa. Polega na tym, że sam uczestnik decyduje, czy chce wziąć udział w zajęciach. Nie jest do niczego zmuszany, a rola wychowawcy przekształca się w rolę animatora, który zachęca, zaprasza do uczestnictwa, stara się zainteresować. Realizaq'a tej zasady umożliwia odkrycie własnych autentycznych zachowań i sprzyja uczeniu się.
■ Unikanie rywalizacji, etykietowania, oceniania na rzecz współpracy.
■ Podkreślanie pozytywnych przeżyć jako wartości. Pedagogika zabawy uznaje przeżycie jako wartość i preferuje zdobycie pozytywnego doświadczenia lub doznania w trakcie pracy w grupie i z grupą. Zabawa jest także pełną emocji sytuacją, która pobudza do refleksji i angażuje w ocenę argumentów, czyli pomaga w uczeniu się określonych treści i rozwiązywaniu problemów. Zdecydowanie unika bezsensownej rywalizacji, przypadkowych zwycięstw, konkurencji, w której jeden zwycięża, a reszta przegrywa. Zabawy uczą współdziałania, współpracy, dostrzegania różnych mocnych stron wśród uczestników grupy.
■ Pobudzanie wszystkich poziomów komunikowania się. Pedagogika zabawy zwraca uwagę na wszystkie poziomy komunikacji, tj. na poziom rzeczowy i emocjonalny. Pierwszy dotyczy możliwie obiektywnych, logicznych, prawdziwych infi irmacji, które wymieniane są między ludźmi. Drugi wskazuje, ze treści kształcenia przyjmowane są zawsze w zależności od emocji towarzyszących procesowi uczenia się, a zwłaszcza od dotychczasowego doświadczenia i kontaktów w grupie. Uświadomienie sobie tych mało widocznych, trudnych do określenia poziomów, ułatwia jednocześnie akceptację różnorodności odczuć, jakie pojawiają się w danej sytuacji u uczestników grupy.
■j«ll*nli|il