interna1

>

Diagnostyka układu krwiotwórczego

HildebraiKł

Katedra j Klimka Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii ł Al&rgołogii

Eiementy diagnostyki

b Wywiad

b Badanie przedmiotowe b Badania dodatkowe

Badania dodatkowe		Morfologia krwi obwodowej - układ czerwonokrwinkowy
b Morfologia ki wi obwodowej rozmaz ręczny		b RBC - erytrocyty y Kobiety 3.5 - 5.2 rnbn'p.1 ► Mężczyźni 4.2 - 5.4 mln/jil b Ho - henmtokryt
1- OB,		y Kobiety 37 - 47%
s> Badania wykonywane w diagnostyce niedokrwistości		V Mężczyźni 40-54%
b Badania układu krzepnięcia		y Hb - hemoglobina
► Badania szpiku		y Kobiety 13 - 16 g/dl
► Badania genetyczne		> Mężczyźni 14~ 18 g/dl l Rc - retikulocyty
		y 5 - 15Mo y 20-100 tyś/jil
>		ff

b i Hematokrytu i erytrocytów ► Niedokrwistość b Prżswodnienie b Git; ża		b 4- Hemoglobiny - podstawowe kryterium niedokrwistości, ale... ... prawidłowa hemoglobina nie wyklucza utajonego niedoboru żelaza
b T Hematokrytu i erytrocytów b Poliglobulia (wtórnie do np. niewydolności oddechowej b Czerwienica prawdziwa b Odwodnienie		b t Hemoglobiny: y Pdiglobulia (wtórnie do np. niewydolności oddechowej) > Czerwienica prawdziwa y Odwodnienie
		>

MCV - średnia objętość krwinki (82 - 92 fl)		Pozostałe wskaźniki erytrocytowe
Mikrocytoza: ►    Niedokrwistości z niedoboru Fe ►    Talasemie i Niedokrwistości typu ACD Normo cytoza: ►    Niedokrwistości typu ACD ►    Niedokrwistości z niedoboru Fe * Niedokrwistości hemolityczne Makrocytoza: ►    Niedokrwistości z niedoboru Bi 2 , kwasu foliowego ►    Alkoholizm, marskość wątroby ►    Zespól rmeiodysplatyczny		>    MCHC - średnia masa Hb w krwince s> MCH- średnie stężenie Hb w krwinkach ►    RDW - wskaźnik anizocytozy
k

Przyczyny retikulocytozy:

►    Hemolityczne

►    Ostre pokrwotoczne i Po leczeniu n.

niedoborowych t Po splenektomii

>    Przerzuty do kości

>    Leczenie erytropcetyną

Przyczyny retikulocytopenii;

>    Apalazja/hipoplazja szpiku

►    Niedobór Bi *

Morfologia krwi obwodowej - układ białokrwinkowy

WBC 4-10 tyś / pl

Automatyczna analiza:

To może być --- .-Si wszystko...

Jfi!

Prawidłowy wzór odsetkowy leukocytów

t> Wzór Schillinga tj. odsetkowy jedynie do oceny jakościowej

> Konieczna ocena liczby bezwzględnej poszczególnych subpopuiacji!!!

MMMM
INeutróffle';...... .	iSOO-W . . /	GO-70 ■■ ■... " ' '
Eozyiiofifc	50 ■ 400	2-4
BKKdiie' -i ^ :: ■	;10-300 .. .;	o.i ... " y y
Limfocyty	idoo - 5000	20-45
Mtrńotyty- ■ .	jd-soo ... ”	4-S ' ■

Niedokrwistość
> Objaw, a nie choroba		Objawy:
> Zmniejszenie stężenia hemoglobiny, hematokrytn, liczby		► Osłabienie i męczltwość
erytrocytów		►    Bladość skóry ►    Tachykardia
Etiologia: > Utrata erytrocytów		►    Zawroty głowy ►    Żółtaczka (hemolizaj
o Krwawienia □ HemoJiza
k Zaburzenia erytropoezy
>

Podział niedokrwistości		Badania dodatkowe rutynowe:
1. Objętość krwinki:		► OB, CRP
> Mikrocytama		> Morfologia + rozmaz,
r Normocytarna		> Retiknlocyty
► Makrot^LtiniJi 2, Barwliwość erytrocytów:		► Fe,wit.Bi 2 , kwas foliowy
> Hipochromiczna		r tenytyna
> Noimochromiczna		^ Tran sfery na
r Hipcrchromicznii		► TIBC - całkowita zdolność wiązania żelaza
3. Etiologia:		► Krzywa wchłaniania żelaza
r Z niedoboru żelaza		► Odczyn Coombsa pośredni, bezpośredni
> Typu chorób przewlekłych		> Bilirubina
> Pokiwotocmc		► Kai na krew utajoną
>    HcnwUtyczne >    Megaloblastycżnt >    Aplasiycmc		► Kreatynina
>		k

Przyczyny niedokrwistości

" ^ .. _;; _:: :;;:pedobór_;Fę-;.;,v.t; .'3;!j,;_;/

"\ * '.................... ‘ /

_;; ,^|^f;wawleilia...=,,

Niedobór żelaza - przyczyny

1.    Utrata krwi

r Przewód pokarmowy

►    Krwawienia miesięczne

►    Urazy

2.    Zwiększone zapotrzebowanie

►    Okres dojrzewania

►    Ciąża i laktacja

3.    Upośledzone wclilanianie

►    Stan po gastrektomii

►    Enieropatia

►    Choroba Lećniowskiego - Crolraa

4.    Niedobór w diecie

Niedobór żelaza - objawy		-rcicuom wiaiuau rypicr-CTTumu - ACD przyczyny
		Pobudzenie układa immunologicznego w wyniku stanu
> Objawy niedokrwistości		zapalnego, powodującego zmniejszoną produkcję erytrocytów
k Spaczony apetyt ► Zmiany troficzne skóry, śluzówek, paznokci, włosów		oraz skrócenie czasu przeżycia erytrocytów
► Objawy' z przewodu pokarmowego		> Zakażenia bakteryjne, pasożytnicze, grzybicze
»■ Zaburzenia koncentracji		► Nowotwory'złośliwe
t Objawy ze strony układu krążenia		> Choroby autoimmunologiczne np. RZS, SLE t- Przewlekłe zakażenia układu moczowego
>		k

Niedokrwistości hemolityczne -
przyczyny
Wrodzone	Nabyte
> Wrodzona sfero cyto za	> Immunologiczne:
	O Idiop lityczne
> Taiaseinie	□    W przebiegu zakażeń □    W przebiegu białaczek
	□ Po przetoczeniach
i Heinoglobmcpatie np. si eipowatokr winko wa	> Nieimmunologiczne
	□ Hipersplemzm
> Niedobory enzymów	□ Polekowe o Zakażenia, o Zesp. fragmentacji
	erytrocytów (D1C)
>

Niedokrwistości hemolityczne - objawy

s* Objawy niedokrwistości

►    Żółtaczka

>    Splenomegalia, hepatomegalia

Niedokrwistość megaloblastyczna		Choroba Addisona - Biermera
Obecność makrocytów w wyniku niedoboru. ► Witaminy B12		> Przeciwciała przeciw czynnikowi Castie’a
► Kwasu foliowego		► Przeciwciała przeciw komórkom okładzinowym żołądka
Przyczyny:		b Zanikowe zapalenie śluzówki żołądka ► Achlorhydria (niedokwaśność soku żołądkowego)
►    Niedobór w diecie p Wegetarianizm o Alkoholizm ►    Choroba Addisona - Bieimera i Stan po gastrektomii ►    Choroba Leśniewskiego - Crolina
		>

Niedokrwistość megaioblastyczna -objawy

►    Objawy medokrwisiości

>    Objawy niedoboru BI 2

>    Objawy z układu pokarmowego (biegunki, zaparcia, zapalenie języka)

>    Objawy neurologiczne (zaburzenia czucia głębokiego, wibracji, parestezje)

>    Objawy psychiatryczne (zaburzenia pamięci, otępienie)

>    Przedwczesne siwienie

>    Tzw. woskowa bladość (nieznaczne zaźółcenie skóry)

>    Bielactwo (częściej w Chi. A-B)

Niedokrwistość megaioblastyczna badania dodatkowe:

y Niedokrwistość makrocytarna (MCV > 100 fi)

>    Lenkopenia

>    Małopłytkowość

V Retiknloeytopenia

>    Łagodna tiemoliza v Antoprzeojwc iaia

>    Test Schiliinga

Niedokrwistość aplas tyczna

Niewydolność szpiku prowadząca do pancyiopenii

Kryteria rozpoznania 2 z 3 następującymi:

>    Nentropenia < 1500/ pi

>    Retikuloeytopenia < 10 tyś / pi

>    Małopłytkowość o 10 tys i ud

>    Niedokrwistość nonnocytarna

>    Biopsja szpiku, trepanobiopsja

Koniecznóić różnicowaniu z ostrymi białaczkami, zespołami michdysphstycznyim, ale tei z ciężką niedokrwistością megahbiastycmą

		Różnicowanie niedokrwistości
	iTtnjiyjia:	i
		<V_:t ^:	lilii 1:11		111111111
	MCV-.	. i.		. N
	1'-
		■ T ‘
		iyliipjjli;”";;		■y ^:V-' i''' 1
		tttttlkyŚojiyirjt	jŻzgŻijNikttż:::;;::
		HipiięliftimiąŁ' ■■■■[ tniktćijfeAt:: t:	HipSćfjwkŚó- //:: RlŚppęjApgi- ^;	ifetiltbę jtótit:': tt	®ęrnK^ftiS::ęgii

Biopsja szpiku		Biopsja szpiku - wskazania
i. Biopsja aspiracyjna - badanie cytologiczne, fenotypu		t Paneytopenia
komórek, cytogenetyczne, bakteriologiczne		►    Cytopenia jedno - dwuukiadowa ►    Niedokrwistość makrocytama ►    LeuŁocytoza o niejasnej etiologii
2. Trepanobiopsja - badanie histopatologiczne		> Gummapatie nioiioHonalne v Diagnostyka stanów' gorączkowych, splenomegalii, limfadenopatii
Miejsce biopsji:		* Ocena szpiku po przeszczepie
Kości płaskie: k Mostek > Talerz kości biodrowej - kolec biodrowy górny, tylny		► Zespoły mielodyrplastyczne, mieloproliferacyjne, iimtbpioliferacyjne
*

Trepanobiopsja szpiku - wskazania		Biopsja / trepanobiopsja szpiku - przeciwwskazania
t Niemożność pobrania szpiku w biopsji tzw. sucha punkcja		t> Miejscowe zapalenie skóry lub kości %ybór innego miejsca (“ Brak wskazań
►    podejrzenie włóknierua szpiku ►    Podejrzenie apluzji szpiku		(• Brak zgody chorego
t> Podejrzenie przerzutów nowotworów do szpiku r Diagnostyka cMoniaków		Skaza małopłytkowa nie jest pizeciwwskazaniem bezwzględnym do zabiegu
		b

I

i