jak ludzie kłamia0016

Jak ludzie kłamią? — Strategie 183

czas możemy mówić o kłamstwie doskonałym — jest ono praktycznie nie do zdemaskowania.

FAŁSZYWA ATRYBUC JA

Atrybucją psychologowie nazywają przypisywanie przyczyn wystąpienia określonych zachowań czy zdarzeń. Atry-bucja emocji to nic innego, jak deklarowanie przyczyny wystąpienia tejże. Fałszywa atrybucją będzie zatem kłamstwem co do przyczyny wystąpienia emocji, podczas gdy “przeżywana emocja pozostaje ta sama. Najbardziej klasyczna sytuacja ma miejsce wówczas, kieay rozmowa zmie-rźa~w niepożądanym kierunku, pojawiają się kłopotliwe pytania, kłamca odczuwa zdenerwowanie wynikające ze strachu prze? demaskacją_t/Jbjawy tego zdenerwowania stają się widoczne, zapytany o nie przez rozmówcę kłamca przyznaje, ze rzeczywiście jest zdenerwowany, a przyczyną^- tego zdenerwowania jest obawa o to, że jest niesłusznie podejrzewanyl/roJ^asycznę' zastoggwanie fałszy-wej atrybucją ez^jiost.^Zdarza się jednak, ze przebiegli łamcy potrafią zaplanować taką strategię. Wyobraźmy sobie, że ktoś udaje się na rozmowy, które mogą spowodować dość duże poruszenie emocjonalne, a kłamca zdaje sobie sprawę, że nie będzie w stanie ukryć objawów wstrząsających nim uczuć. Bezpośrednio po przyjściu na spotkanie prezentuje objawy silnego pobudzenia, opowiadając jednocześnie, że w drodze przydarzyła mu się okropna sytuacja — wprost cudem uniknął czołowego zderzenia z jakimś szaleńcem lub też okradziono mu samochód, lub ^ też... Jak widać przyczyn może być wiele, wszystkie fał-*yiff szywe i nakładające osobie oszukiwanej rodzaj okularów,! v przez które od tei pory bedzie spoglądała na rozmówcę. \ Metoda o tyle skuteczna, że powodzenie manewru_fałszy-T. wej atrybucji uspokaja emocje kłamcy, wszak odniósł już sukces~w kłamstwie! Prezentowanie dalszych łgarstw jest

już o niebo łatwiejszertes5^^:C=g>~~‘^^a-----—

Co ciekawe, przedstawione sposoby ukrywania czy modelowania emocji mają sporo wspólnego z historią negocjacji, dyplomacji, a przede wszystkim ze zmianami zachodzącymi w sposobie kontroli emocji w historycznej per-