Gleby marginalne - gleby pozostające obecnie w użytkowaniu rolniczym lub w ewidencji użytków rolnych, jednak ze względu na niekorzystne uwarunkowania przyrodnicze i antropogeniczne, posiadają niską produkcyjność lub ograniczenia w zakresie produkcji żywności i pasz o wymaganych podstawowych normach jakościowych. Gleby te nie
zapewniają opłacalności produkcji roślinnej.
W Polsce jest obecnie 22000 km2 gleb marginalnych, co stanowi 11% UR
Regiony problemowe: tereny posiadające niekorzystne warunki dla produkcji rolniczej. Do r.p. zalicza się: 1) regiony górskie, 2) tereny upośledzone zagrożone depopulacją, 3) inne tereny na których powinna być prowadzona działalność rolnicza ze względu na ochronę gleb przed erozją, dla zachowania piękna krajobrazu oraz dla zapewnienia dostępności terenu dla ruchu turystycznego.
Regiony problemowe stanowią ok. 72800 km2, tj. 40% UR 2
Kryteria wyodrębniania gleb marginalnych:
• Górny zasięg gruntów ornych na obszarze Karpat powinien obniżyć się z dotychczas-wego ok. 1000 m n.p.m do ok. 700 m n.p/m.
• Ilość gruntów ornych w terenach górskich należy zmniejszyć o co najmniej 30% do powierzchni 531 tys. ha
• W piętrze umiarkowanie ciepłym powinno znajdować się około 95% gruntów, ornych
Tabela zamiany stopni nachylenia na %
1° |
1.75% |
16° |
28,67% | |
2° |
3.49% |
17° |
30,57% | |
3° |
5.24% |
18° |
32.49% | |
4° |
6.99% |
19° |
34.43% | |
5° |
8.75% |
20° |
36.40% | |
6° |
10.51% |
21 o |
38,39% | |
7° |
12.28% |
22 o |
40,40% | |
8° |
14.05% |
23° |
42,45% | |
9° |
15.84% |
24° |
44,52% | |
10° |
17.63% |
25° 1 |
46.63% | |
11° |
19.44% |
26° |
48.77% | |
12° |
21.26% |
27® |
50.95% | |
13° |
23.09% |
28° |
53,17% | |
14° |
24.93% |
29° 30° |
55,43% | |
15° |
26.79% |
57,74% |
Tabela zamiany % nachylenia na stopnie
1% |
0.573° |
16% |
9,090° | |
2% |
1.146° |
17% |
9.648° | |
3% |
1.718° |
18% |
10,204° | |
4% |
2.291° |
19% |
10,758° | |
5% |
2.862* |
20% |
11,310* | |
6% |
3.434° |
21% |
11,85„ ° | |
7% |
4.004* |
22% |
12,407* | |
8% |
4.5 4° |
23% |
12.95 ” | |
9% |
5.143° |
24% |
13,496° | |
10% |
5.711° |
?'■% |
14.036° | |
11% |
6.277* |
26% |
14.574* | |
12% |
6.843° |
27% |
15.109° | |
13% |
7.406° |
28% |
15.642° | |
14% |
7,969° |
29% |
16,172° | |
15% |
8,531 ° |
30% |
16.700° |
1. Przyrodnicze
- wysokość n.p.m.
- nachylenie zboczy
- ekspozycja
- jakość gleb
- uwilgotnienie gleb
2. Organizacyjne
- wielkość i kształt powierzchni
- odległość od ośrodków gospodarczych
- utrudnienie dojazdu
3. Stopień skażenia gleb przez pierwiastki szkodliwe
- odległość kompleksów UR od źródeł zanieczyszczeń
- rodzaj i szkodliwość zanieczyszczeń
- kierunki i siła wiatrów
Bezpośrednie uderzenie kropli deszczu o nieosłoniętą roślinnością glebę wywołuj'e rozbryzg. Odspaja on 8 cząstki gleby inicjując proces erozji.