Metoda Knillów

Programy Aktywności - Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja

zostały opracowane przez Mariannę i Christophera Knill we współpracy z Norweskim Instytutem Edukacji Specjalnej.

Od 1973 roku pracowali z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi z ciężkimi zaburzeniami w rozwoju ruchowym, poznawczym i społecznym.

Metoda M i Ch. Knill składa się między innymi z 4 Programów oraz Programu Wprowadzającego i Specjalnego Programu dla dzieci bardzo niesprawnych fizycznie (SPII). Programy te stanowią ramy, dzięki którym rozwija się kontakt społeczny, ruch i zabawa.

Podstawowym założeniem programów jest stwierdzenie, że rozwój człowieka uzależniony jest od zdolności do nabywania, organizowania i wykorzystywania wiedzy o sobie, stąd zaznajomienie się ze swoim ciałem i używanie go w sposób świadomy i kontrolowany.

Programy Aktywności oparte są na muzyce, specjalnie skomponowanej i dobranej do danego typu aktywności, która zarówno stymuluje jak i podwyższa uwagę. Dzięki słuchaniu specjalnego tonu sygnaturki na początku i na końcu danego programu dziecko stopniowo uczy się rozpoznawać sytuację, a to przygotowuje je do podejmowania danej aktywności.

Programy mogą być skutecznie stosowane do pracy z dziećmi autystycznymi, psychotycznymi, z uszkodzonym wzrokiem i słuchem oraz w różnym stopniu niepełnosprawności fizycznej i intelektualnej. Mogą być prowadzone przez każdą osobę, która ma regularny i dobry kontakt z dzieckiem. Powinny być stosowane często (nawet codziennie) i jeśli to możliwe o stałej porze dnia co zapewni dziecku duże poczucie bezpieczeństwa.

Przystępując do ćwiczeń należy pamiętać aby:

■    dziecko miało odpowiedni ubiór, który nie ogranicza jego ruchów,

■    dawać dziecku tyle czasu, ile ono potrzebuje,

■    powstrzymywać każda aktywność, która powoduje u dziecka stres lub napięcie,

■    dostosowywać program do możliwości i potrzeb dziecka,

■    że ważniejszy jest kontakt i komunikacja niż sam ruch.

Po wykonaniu programu wypełniamy formularz (protokół), w którym zapisujemy datę, godzinę, nazwisko dziecka i nazwisko prowadzącego zajęcia. Protokół zawiera wypisane kolejno aktywności, które zawarte są w programie. Zawierają one trzy różne wskaźniki interakcji między dzieckiem a nauczycielem tj. uczestniczenie, uważność i zachowania zakłócające. Protokół zawiera również komentarz, w którym własnymi słowami zapisujemy reakcję dziecka na każdą aktywność.

Uczestniczenie czyli stopień inicjatywy okazywanej przez dziecko zaznaczamy w skali sześciostopniowej (A - F):

A - pasywność - dziecko nieobecne, brak kontaktu,

B - zainteresowanie - częściowo reaguje, ale całkowicie zależne od nauczyciela,

C - rozpoznawanie - okazuje, że rozpoznaje aktywność, nr uśmiecha się,

I) - oczekiwanie - rozpoznaje aktywność (ruch, kontakt, gotowość działania)

E - kooperacja - aktywnie uczestniczy w ruchach, używa własnej siły,

F - inicjatywa - zdolne do objęcia inicjatywy.