Metoda laboratoryjna polega na odparowaniu wody zawartej w masie nie związanej chemicznie i określeniu ubytku ciężaru próbki piasku lub masy formierskiej. W tym celu próbkę badanego materiału;wstawiamy do suszarki laboratoryjnej ogrzanej do temperatury 105~110°C na okres potrzebny do całkowitego wysuszenia. Zawartość wilgotności określamy wg wzoru:
A — a-100°/o rt .....A
gdzie: W — wilgotność badanej próbki w %>,
• A — ciężar próbki przed wysuszeniem w gramach. a — ciężar próbki po wysuszeniu w gramach.
Badanie można przeprowadzić również w suszarce pośpiesznej, w której próbka suszona jest w strumieniu podgrzanego powietrza, lub w suszarce pośpiesznej napromiennikowej przedstawionej na rys. 5. Czas suszenia wynosi w tym przypadku 3 minuty.
Rys. 5. Schemat budowy suszarki napromiennikowej
1 — wyjmowana miska suszarki:
2 — zbiornik z badaną próbką,
3 — otwory wentylacyjne w obu
dowie suszarki
Rys. 6. Schemat aparatu do doraźnego oznaczania wilgotności materiałów formierskich
Metoda ruchowa polega na określeniu wilgoci przez pomiar ilości acetylenu, jaki powstanie w wyniku reakcji wody zawartej w masie z karbidem, Schemat aparatu do oznaczania wilgotności tą metodą przedstawiono na rys. 6. Aparatem tym można określać wilgotność masy bezpośrednio na stanowisku formowania. W tym celu do komory 1 wsypuje się miarkę karbidu a do kubka 2 sześć gramów badanej masy. Ciężar badanej masy ustala się na odpowiednio wyceehowanej jednoszalkowej wadze, stanowiącej wyposażenie aparatu. Po złożeniu aparatu w pozycji poziomej dokręcamy śrubę dociskową 3 uszczelniając połączenie komory 2 z kubkiem 2. Przez obrót do pozycji pionowej manometrem 4 ku górze mieszamy masę z karbidem. W wyniku reakcji chemicznej powstaje acetylen. którego ciśnienie mierzone jest na manometrze wyskalowanym w %> wilgotności.
B. Badanie zawartości lepiszcza
Ilość lepiszcza w.piaskach lub w masach formierskich określa się przez oddzielenie lepiszcza od osnowy ziarnowej i Określenie różnicy wagowej. Zasada oddzielenia lepiszcza oparta jest o różnicę prędkości opadania cząsteczek o różnej wielkości w wodzie.
W celu określenia zawartości lepiszcza pobieramy próbkę uprzednio wysuszonego materiału i wsypujemy do szklanego słoja, do którego wlewa się następie roztwór NaOH i wodę.
Tak przygotowany zestaw poddaje się mieszaniu w aparacie przedstawionym na rys. 7. W wyniku prędkich obrotów mieszadełka (około 8000 obr/min) następuje odmycie lepiszcza z ziarn piasku. Po wyjęciu z aparatu słój odstawiamy na okres 10 minut. Ziarna piasku opadają na
Rys. 8. Schemat syfonowania wody z zawiesiną lepiszcza
Rys. 7. Aparat do odmywania lepiszcza
dno, a lepiszcze pozostaje jako zawiesina w wodzie, którą odciągamy za pomocą syfonu zanurzonego w słoju jak na rys. 8. Po kilkakrotnym przepłukaniu piasku silnym strumieniem wody i odciągnięciu jej z naczynia za pomocą syfonu, w naczyniu pozostaje czysty piasek. Piasek ten suszymy i ważymy określając zawartość lepiszcza L wg wzoru:
gdzie: B — ciężar materiału przed oddzieleniem lepiszpza w gramach, b — ciężar czystego piasku po oddzieleniu lepiszcza w gramach.
21