P1060487

-

■ Nta nabbi B M

« my* ■ caratach. BKfflJWrt *> •*«*•"*

»pantmn. bo woągn*cl. Polski południowej w ortnt* polityki cMskiej. W..cUko i większym prawdopodobieństwom dopuścimy, to Herman powodował nc motywami natury dynastycznej lub osobistej: chciał iriwnowaty* ■ obu braci z myśl* bądt o ustabilizowaniu podziału terytorialnego t na praynlość. bądź o odroczeniu konfrontacji między braćmi na czm po H «"'rrd i podporządkowaniu słabszej jednostk> jednostce abnefnej' Tę drugą ewentualność zweryfikował bieg dal-azych wydarzeń Jedytwwładztwo utrzymało się w stanie nlo naruszonym at do tzw- testamentu Bolesława Krzywoustego w r. 1138 “. Nie w końcu w. XL §£ od r. 1138 zaczął Mc okres przejściowy od jedyno-wladztwa do podziału Polaki na liczne niezależne państwa. Przyczyn rozbicta dzielnicowego fólski szukać nalety nie w proccsło transformacji form państwowych, bcdącydi przecież zjawiskiem wtórnym, nic w m podloiu przyczyn społecznych, na które tu wypada wskazać".

J. Lelewel widział podlota zarządzenia podziałowego Krzywoustego

■ To rsapersądzMU* oatatnuj woli Ootodawa Ul nazywamy zgodnie r naj-W w Mfłortogratd terminologią „testamentem*; ten termin nie IM)duj> 8j& w ipiMCanoScl z innymi, wysuwanymi przez Uadaczy określeniami. & •lalut lub akt sukcesy kw. wskirającymł aa łradć tntznmtii MW srł-M a*    I ażeby amen* 4*ą lulam mli tanocwmą rokicin talar-

fl WWn MU Ma tatar sulki tan taą ■saarrfiy mtrfcgn ■ r UJ* MM ms    tatalta tałąsMo w r. U*, czy uł nieco nar

ta mm. as S«m HWŻMI >k tyko aa donyslach. T. Grudsieski.

0    BH ańMta* z esaata Mobsi JCr—sewiete. Cfflńl H/ł tlt>8,

1    B-M. ab. K Sf. krammrajs saaM pijiSyisiM posadar automwa

bra wmirt    E laa&uo aoigy Uczy* Be s gnsM ntnrarnia aa decy-

zjs brani I Marat •dgtaadrt tym iMŚmrj-m ogafeL którym. cfaoctał nia ta grawrefc ra—i myrb igsis. BBH ta — iii P ranni rap ta motywy ■tary (stanoez aaMM aa aąoinini mrtwwii s trata rtMnyrh «yó6w HTi-iw H —dale a t—1I— T. Wijrtartirni¹ śmgi wbrew Kadłubków i aaraslyMtaMnrai I aidoay.

PR mtaMMHB MMMM ra apw

tata PtaU te bUrWgrr BlWdor otc- «gr ■ki

---... . | U—lat. Amor pi

3. Lelewela. sita psin rai ta" ta. MU, gita g

sdadzy kMataej <

P talu U

.....—......a atał tasytattaloj

tata a ta aa gnrawym m stada

w dążności molnych; „arystokracjo mocy nabywając, władzą monarszą osłabiała". Spostrzeżenie było trafno i dotąd Jest w nauce akceptowana, wzbogacone wskazaniem przez 8. Smolką motywów ekonomicznych. Jakimi się kierowali możni dążąc do uzyakania przywilejów Immunits-lowych dlii swych dóbr". Ton pogląd wymaga uzupełnienia: możni nW działali mml: cieszyli się poparciem nlo tylko kościoła, zalntereaowa-nego własnymi dobrami ziemskimi, alo także ogółu rycerstwa Wymaga równie* wyjaśnienia ogólne tło historyczne wydania testamentu Bolesława III oraz tego* teatamentu wprowadzenia w życie. Otóż Polska weszła w okres rozbicia dzielnicowego analogicznie do obu sąsiednich państw słowiańskich: Rusi, w której początki tego zjawiska bywają datowano od r. 1004, oraz Czech, w których wydzielenie dzielnic juniorom nastąpiło w r. 1055. Najsilniej i najwcześniej podziały dzielnicowe zarykiwały się na Rusi, gdzie po raz pierwazy dają sią źródłowo stwiordzló w r. 973, gdy po śmierci Świętosława państwo zoatalo podzielone między trzech jego synów; Jaropełka (Kijów), Olega (Dcrewa) i Włodzimierza (Nowogród). Nie bacząc na przywrócenie jedynowladz-twn przez Włodzimierze (988), tendencje partykularne na Ruat w okrasie 988—1054 są silne, znajdują wyraz m. in. w oddawaniu przez Uącła kijowskiego dzielnic w zarząd swym synom, którzy sżają s rapra—i liniami regionalnych dążeń autonomicznych <np. Modra. Nowogrodu! Przyczyn partykularyzmu ruskiego, tak wcześnie od—eoeiie, ta będziemy poszukiwać w prtamianoch atnikturahiu speśznnyrh. aa które w wX było za wcześnie. Bez wątpię— wdwdnł tu w gre tany czynnik: wielkich odległości od głównego ośrodka władzy w —a— z małą sjrawnośaą wp—nign systemu urzędmearpł. Dynastia w cela pełniejszej eksploatacji ranty feudalnej, me mówiąc a cbąct lepszej organizacji obrony itp., organizowała rrg«o»to» ośrodki wiedzy — I w tym tkwiło bodaj główne (rafio rozbicia dtałażcowegn Radziecki badacz raahna dzielnicowego Ruń O. K Rapów zamęcza -Srentrali-

* Pudądr na etat ratam dutlnimraaw MB «.owwiea*aŁ aiam wcatf fraśefą-. >IU. LdrwO. U 5§ Dinriyśibl, H » H■ * «• ®“-tacbk B (O- «->—*-> Tak taż I A- 3|    I Utarta Mta pod

rad, i. Topolskiego, Warsaswo IM, 2 Uh MM    dtaWreweję

im— ranna ■mUmaledMoa. iaM— de a—■ —ta nrariMij I ■min'-ii -|«- nnw w gieaeir —1 tatata rad aa ta tata wrprah—I i.ase, ggreg I g— ram— dratarara w: a—ta ara MMraią bjhiiśiiiii taHc— w Peta* *—«■ -—IB & Bu■saabl MM— »*MSM łtaoM— — n*i—m ram. W. Pataa w tata r—ata— t— a. »Ł — aa dwW ąrme —ara, ra ■■MU....W— « HH.balrnle Im—j"HMM raeta wtaa ęra. i■rśiaałwir araa „wamwg MB •—I d—I — -ⁱⁿ*^lrri ta UwMaiłta—pk

__*L