P1090729

^    pojęcie „iivterpretacji^łł definiuje jako dyskursy-wne tóa*.

' /: hie sprawy z intelektualnej analizy dzielą¹*.

■, v Analiza dzieła wymaga kompetencji hteTaturom&wczych, toteż, nie czytelnik może się na nią zdobyć. Potoczny odbiór ogranicza się ._;; ^V;7dó‘; uchwycenia postaci, ich losów, przeżyć, zdarzeń, sytuacji, opisać przedmiotów, krajobrazu, często w powiązaniu z identyfikacją* czyli od*

;• najdywanicm siebie w losach bohaterów- Zjawiskiem odwrotnym jest projekcja, gdy odbiorca użycza postaciom literackim swych cech, rzu-, ' tuje na nie swą osobowość, interpretuje wymowę przedstawionych faktów zgodnie ze swymi życzeniami, co prowadzi do błędnych odczytań utworu. ■    .    • •

■ \ \r. *: '\: •' i*

1

1

1

1

l ’

ł :

jr

j -

V

' y.r Słownik, termirtów literackich czytelniczą interpretację dzićła, towarzyszącą jego lekturze, określa mianem konkretyzacji. Jest- to . „proces rozumienia, porządkowania, scalania i dookteśbnia utworu, rozgrywający się w świadomości czytelnika, uwarunkowany każdorazowo . przez jego osobiste predyspozycje i doświadczenia zarówno życiowe, fak . i literackie, zarazem jednak przez pewne społecznie utwierdzone stereo* v : typy odbioru dzieł literackich”. Konkretyzacja dzieła literackiego prze-. ‘biega na czterech dopełniających się wzajem płaszczyznach: polega 1. „na

•    rekonstruowaniu przez czytelnika określonego układu elementów utwo-

•    ru' zarówno w planie językowym [...] jak i w planie treści” (np. uchwycenie postaci rytmu w wierszu, odtworzenie fabuły, uchwycenie idei dzieła); 2. „na odniesieniu elementów dzieła i ich układów do doświad-

; czeń zdobytych przez czytelnika w obcowaniu z innymi dziełami -v 3.v„na konfrontacji świata przedstawionego dzieła z rzeczywistością zna*

_: ną czytelnikowi”, dzięki czemu „czytelnik może wzbogacić świat przedstawiony mnóstwem szczegółów i właściwości, wypełnić miejsca nie-‘ dookreślenia⁸⁰, luki i przemilczenia, wprowadzić brakujące ogniwai ele-<.^x?>^:jqa!eńty!*; 4. na. dopełnieniu dzieła przez własne uczucia, refleksje i opl*

^:. nie⁸¹.

ó-V' *k Konkretyzacja jest zatem pojmowana przez autorów StMmka jako podczasgdy Roman Ingarden, który to pojęcie wprowadził do naukio literaturze, rozumiał ją jako produkt przyjęcia treści, jako pd-w świadomości odbiorcy w wyniku dopełniania przez niego i;Ą},^ąktualizpwania potencjalnych momentów dzieła^8J.

na niejednoznaczne pojmowanie konkretyzacji Ą. Kłos-’i%^ot^^-iproponuje wprowadzić pojęcie: odtworzenie. „Odtworzę-

f. V ^:    = >V_7l

. r-'—•

w.ska: Potoczny odbiór literatury... s. 68.'

Studia z estetyki... s. 9, 39—41; —: Z teorii dzieła literackiego, teorii literatury. Wyd. 2, Hed. H. Markiewicz. Wrocław 1987 ł 47. i    terminów literackich. Red. M. Głowiński Wrocław 1978 s. 200^201;

^hgarden: O dziele literackim. Warszawa 1960 s. 410—415;—: Z teorii

iśfackieęp,,* ś.'41—64.-    ‘    ’>.-

' •• '

;^:V    ■ •    ^; ••    •    . ■    . ■■ ■    .

:t-ŹĄ

- •' ;<v'.. • .    ■