osadowe chem org 2

W opisie makroskopowym, podobnie jak w przypadku innych grup skał, uwzględnia się następujące elementy:

1.    Barwa

2.    Struktura

3.    Tekstura

4.    Skład mineralny

5.    Nazwa skały

1. Barwa jest bardzo zróżnicowana, uzależniona od składu mineralnego i rodzaju domieszek. Domieszki, podobnie jak w innych grupach skał osadowych nadają następujące zabarwienie:

-    czerwone - tlenki żelaza,

-    żółte, brunatne - wodorotlenki żelaza (limonit),

-    czarne, ciemnoszare - substancja organiczna (węglista, bitumiczna),

-    zielonkawe - glaukonit.

2. Struktury opisuje się różnie dla różnych typów skał. W skałach pochodzenia chemicznego wyróżnia się struktury krystaliczne, w zależności od wielkości kryształów:

wielkokrystaliczna

-    grubokrystaliczna

-    średniokrystaliczna

-    drobnokrystaliczna

-    skrytokrystaliczna

kryształy > 1 mm kryształy 1 - 0.5mm kryształy 0.5 - 0.1 mm kryształy 0.1 - 0.01 mm kryształy < 0.01 mm.

W skałach pochodzenia organicznego wyróżnia się struktury:

-    organogeniczne - typowe dla skał złożonych głównie ze szczątków organicznych, np. biomorficzna - gdy skała zbudowana jest z dobrze zachowanych szczątków organicznych

organodetrytycznna - gdy skała zbudowana jest z pokruszonych elementów szkieletowych organizmów.

Wapienie i dolomity mogą zawierać mikrytową lub sparytową masę podstawową oraz różnego rodzaju składniki ziarniste oraz wapienne szczątki organizmów. Niektóre wapienie zbudowane są wyłącznie z masy podstawowej. Dlatego też dla wapieni i dolomitów wyróżnia się struktury:

-    mikrytową (dolomikrytową dla dolomitów) - gdy występuje materiał węglanowy o bardzo drobnej frakcji, rzędu kilku tysięcznych milimetra,

-    sparytową (dolosparytową dla dolomitów) - gdy kryształy węglanu wapnia mają wielkość od kilku setnych milimetra do kilku milimetrów.

3.    Tekstura skał pochodzenia chemicznego i organicznego może być:

-    bezładna lub uporządkowana - ze względu na ułożenie składników,

-    zbita lub porowata - ze względu na wypełnienie przestrzeni skalnej.

Odmianą tekstury porowatej jest tekstura kawernista, występująca często w dolomitach.

4.    Skład mineralny w skałach węglanowych opisuje się na podstawie reakcji z kwasem solnym. Intensywność reakcji zapisuje się za pomocą odpowiedniej ilości plusów (np. HCT*).

W przypadku skał gipsowo-solnych, zwykle o strukturze wielko- lub grubokrystalicznej skład mineralny rozpoznaje się na podstawie cech poszczególnych minerałów. Opis podobny jak dla opisu minerału - z podaniem kilku najważniejszych cech rozpoznawczych.

Skały krzemionkowe, charakteryzujące się bardzo dużą twardością, i często przełamem muszlowym składają się z minerałów krzemionkowych.

5.    Nazwa skały wynika bezpośrednio z jej składu mineralnego. W przypadku skał pochodzenia organicznego często dodaje się określenie mówiące o przeważającej grupie szczątków organicznych (np. wapień muszlowy, wapień krynoidowy, itp.).

8