4.6
Podstawowe cechy fizyczne gruntu
)ść objęl
naprężj i i cięli
Przy ogrzaniu do 150°C z gruntu ustępują woda wolna, woda kapilarna i woda luźno związana na powierzchni nie uszkodzonych kryształów; przy dalszym ogrzewaniu od 150°C do 400°C odparowuje woda mocno związana przez wolne jony w miejscach uszkodzeń siatki krystalicznej oraz u wierzchołków i boków kryształków cząstek gruntu.
bliczęjffi| itowegj gotnoi<|| rtaczanjl ku grun-
4.9
Straty wody w gruntach przy suszeniu w coraz wyższych temperaturach
IrumiifiH
onięda pyk i poj
|| rysfij tieżności:
•sawartti
Dopiero przy temperaturze ponad 400°C ustępować zaczynają jony wodorotlenkowe, które są wewnątrz kryształów minerałów iłowych, jako woda chemicznie związana.
Wykresy (rys. 4.9) charakteryzują ponadto jeszcze jedną bardzo ważną cechę minerałów iłowych. Widzimy, że montmorillonit traci przy temperaturze do 150°C około 70% wody, kaolinit natomiast tylko 7-4-8%, co świadczy, że montmorillonit wiąże wodę względnie słabo, kaolinit zaś bardzo mocno. W przypadku gruntów monomineralnych można oznaczyć ich skład mineralny, stosując podgrzewanie do wysokich temperatur.
W związku z tym, że ten sam grunt traci różne ilości wody w zależności od temperatury ogrzania, należy przy określaniu wilgotności suszyć grunty stale w jednakowej temperaturze; w gruntoznawstwie inżynieryjnym przyjęto stosować temperaturę 105-4110°C.
Wilgotnością naturalną nazywamy wilgotność, jaką ma grunt w stanie naturalnym w złożu. Orientacyjne wilgotności naturalne naszych gruntów są podane w tab-icy $3.
fetoda laboratoryjnego oznaczania wilgotności jest podana w pkt. 5.5.
6.2 Gęstość objętościowa i ciężar objętościowy gruntu
tosunek masy gruntu do jego objętości nazywamy gęstością laczamy ją według wzoru:
objętościową p. Wy-
(4.1 la)
fcie:
M—masa gruntu w gramach, ii v—objętość gruntu w cm3.