P5280937

nio. Dslęki analizie rozmiaru l wzrostu literatury epecjalistycsnej. w dłuższym okresie można wyznaczyć lata jej największego roz-k w i tu. stagnacji 1 spadku. Wnikliwe wejrzenie w strukturę piśmiennictwa pozwala ocenić zmiany zachodzące w obrębię dyscypliny, wyłanianie sie z niej nowych kierunków badawozych. łączenie aie niegdyś odrębnych dyscyplin, związki bliższo i dalsze dyscyplin miedzy sobą. stopień pokrywania aie ich zakresów.

Wreszcie trzeci blok zagadnień możliwych do rozwiązania za pomocą zbiorów opisów bibliograficznych obejmuje problemy związane z oceną instytucji, zespołów naukowych I współpracy w nauce. Pomiary wydajności uczonych lub placówek badawczych są pochodną liczby opublikowanych przez nich prac. natomiast efektywność badawcza mierzona jest za pomocą uzyskanych cytowań. Price twierdził, że obu te wskaźniki wysoko ze sobą korolują, gdyż działa tu ław ofeki św. Mateusza. Uzasadni! te* matematycznie tę swoją tcxę, Kłoszącą, i* „sukces rodzi sukces"®‘. Najczęściej jednak do oceny autorów 1 placówek wykorzystuje się indeksy cytowaA naukowych. Nio zawszo jest to możliwe do wykonania. Skromna reprezentacja naszego piśmiennictwa naukowogo uwzględniana przez indeksy lub całkowity brak tegoż z niektórych dyscyplin nie pozwała w pełni leli wykorzystywać. Szczególnej wagi nabierają więc bibliografie osób i instytucji. Powinny one Jednak być tak skonstruowane. aby ioh analiza umożliwiała wartośoiowanie zawartych w nich publikacji. Istotną rolę odgrywa zwłaszcza typologia dokumentów. uwzględniająca zarówno ich cechy piśmiennicze, jak i wydawnicze. Wskazują one jednocześnie na poziom i zasięg oddziaływania publikacji.

Wydaje się. że istnieje wiole powodów, dla których bibliografowie powinni siy intensywniej włączyć w nurt buduń naukometryczuych ł bibliometrycznych. Najważniejsze z nich wynikają z wielorakich powiązań i zależności nauki i bibliografii, uwidaczniających się także w tym. że są dla siebie wzajemnie tworzywem badawczym. Innym z powodów — tuż nie bez znaczenia — jest to. to tylko gruntowna znajomość warsztatu bibliograficznego, formatów opisów, budowy i struktury bibliografii, sposobów korzystania z nich. różnic w zawartości informacyjnej między wersjami elektronicznymi a drukowanymi bibliografii pozwala dokonywać analiz bibliometrycznych z pełną odpowiedzialnością za uzyskane wyniki. W przeciwnym wypadku bardziej skomplikowane spisy bibliograficzne (np.

^M D. de Solla Price: A generał (henry ołbibliometrio and oibereumu-laUre advanuge processea. Journal ot the American Society for Information Science" 1978. no. 5. s. 292-3)6