mi mi jom im* — pojęcia. *73
publikacji. iwiUttU dolycairyrh okicilomj dyscypliny, prawo Lotki odnosi sią do liczby autorów publikujących w dar.ej dudiinM. o prawo Ztpls — do cf<atotltwoki pojawiania ssą słów w trkórtr okraólnwj dłu-<oicl •*.
Xajcząśeiej i najpowszechniej stosowanym prawom Jsot prawo Brad (orda**. Samu*! Clament Hradford. kustoas biblioteczny w Science Lł-brary w South Kenaington (Wielka Brytania), poszukując materiałów do opracowywanej priri siebie bibliografii na temat feefnyki aauwadyl, że serwisy bibliograficzne notują mniej nil 50*/* ukazujących się na tan trmat publikacji. Wysnuł wnlotek, że duta ceąóć artykułów uchodzi uwadze służb a hs traktowych. gdyż Jaat publikowana w czasopismach o innym profilu tematycznym- Wszystkie przeglądane czasopisma (od czasopism o największej liczbie artykułów a zakresu geofizyki po zawierające Ich najmniej) podzielił na trzy grupy, z który :, każda zawiera zbliżoną liczbą artykułów Okazało się. te: 9 czasopism zawierslo 429 artykułów. 59 — 499. a 259 — 404 artykuły.
Hradford odkrył regularność liczb tytułów w każdej z tych grup: 9 tytułów w pierwszej grupie. 9X5 tytułów w grupie drugiej, oraz 9X5X5 tytułów w grupie ostatniej Opierając st-.- na tej obserwacji, sformułował prawo rozproszenia, które brzmi: jeżeli czasopisma naukowe zastan-t ułożone według malejącej liczby artykułów na dany temat i po-drteli iw je na grupą czasopism podstawowych dla dsncj dziedziny oraz kilka inr.ych grup. zawierających laką samą liczbą artykułów co grupa czasopism podstawowych, to liczba czasopism bądzie rosła w kolejnych g nipach w sposób geometryczny: I : n : n* : n"... Bradford opublikował ■woje spostrzeżenia po raz pierwszy w 1934. a następnie w 1948 r. ł dopiero wtedy zyskały one szeroki rozgłos. Prawo Bradforda było wielokrotnie dyskutowane, opisywane oraz modyfikowane
Alfred Lotka statystyk, zwrócił uwagą ns fakt. Iż wśród populacji uczonych tylko niewielka Ich liczba publikuje duto. większość zadowala sią jedną lub kilkoma ogłoszonymi pracami, część nie publikuje wcale. W 1926 r. opracował metodą pomiaru produkcji naukowej. Stwierdził, że liczba autorów (L«). którzy opublikowali n artykułów na dany temat jest odwrotnie proporcjonalna do kwadratu liczby publikacji i równa sią w przybliżeniu 1/n* L*. gdzie L» jest liczbą autorów, którzy opublikowali jedną pracą. Wartość /., zależna jest oczywiście od badanej dziedziny. 1 to prawo doczekało sią wielu opracowań, wśród których warte
•i r. Karin. J Meli. op. cU. 44
•• S. C- iłiidtor d. op cłl. __
-II C Vi ckery. OrmOjor* Uw •/ geettert*#. Jouunl mt tincuiasataUaa IMS nr i 198-203; B. C. Bre#k*S. H'<id/orda Uv inWioerepliy
sce. Naturę ISSa nr 5233. a. A. Bookatcin. TU Miaiimsliir W
SrÓaliWI. Th. I.;hr»ry Oucrlerly 1« nr 4. a «••*«*
• I- Itcpaahliidl. op cif . s. liż
II — iMrmiai ualilinmm XXXII <