»*
stom — rzeczą Kongresu Jest synteza funkcjonalnego miasta-re-glonu. Wniosek polski. Jako najdalej Idący, przyjęto Jako zalecenie do tematu V Kongresu*.
Wbrew oczekiwaniom delegaci radzieccy nie przybyli do Berlina. Ich konkretne wnioski w sprawie organizacji IV Kongresu w Moskwie przywiózł Ernst May. Jago relacja o niezwykłych możliwościach planowania I realizacji nowych miast w ZSRR stała się kulminacyjnym punktem narady — przekonała najbardziej sceptycznych uczestników zjazdu, a entuzjastów — uskrzydliła*. Ponieważ w tym samym okresie
OWA.,v« h W te) same) tkali Dzięki temu molna było wcmla IV Kongresu dokonać Udu « ałego /obranego materiału I wyciągnąć zoń wnioski na przyszłość. AU fakt, «• wielka międzynarodowa akcja poprzedzona była ogromnym Intelektualnym wynikiem teipolu urbanletów Biura Planowania m. Amiierdamu, polegającym na pr temyłleniu całr| ekspozycji — od ogólnych wytycznych aft do naJdrobnla|tzych iiciególów, )fii ttui niemal It zapomniany, a młodemu pokoleniu architektów — nie znany. I dlatego wydaje ml się rzeczą słuszną przedstawić prace holenderskiej grupy Cl AM l t wrócić uwagę na osobisty wkład van Eesterena w przygotowanie kwestionariuszy. zredagowania ogólnych wskazań I szczegółowych wytycznych, opartych ni jego własnym urbanistycznym doiwtadczenlu I jego ówczesnych pojęciach o tym,
czym powinno być funkcjonalne miasto.
Bez ujednoliconej dokumentacji analitycznej M miast świata nie byłoby Karty Ateńskiej. A ta dokumentacja nic mogłaby powstać bez przygotowawczej pracy, która w latach trzydziestych nic miała w historii urbanistyki precedensu, a która polegała na stworzeniu modelu wizualizacji dającego się zastosować do każdego miasta, czyli alfabetu urbanistyki, opartego o wskazania I wytyczne, które — Jeśli odczytać |a na nowo — dowodzą. że w nich samych zawarta |ui Jest obietnica Karty Ateńskiej. Miejscem złożenia ^^^-e| obietnicy był Amsterdam.
VWskazania ogólne l szczegółowo wytyczne, a także kwestionariusz pt. „Miasto nkc|onalne—- studia analityczne" zostały rozdane w pierwszej redakcji uczestnl-|om obrad przygotowawczego zjazdu CIAM. w Berlinie w dniach 4-7 czerwca 1931 r. r Delegaci mieli przedyskutować otrzymare dokumenty z obecnymi na zjaździe członkami swych grup l złożyć na piśmie krytyczne uwagi l wnioski, tycząco udziału w dalszych pracach poprzedzających IV Kongres.
W sali obrad wywieszono próbne plansze, opracowane na przykładzie miasta i regionu Amsterdamu, aby każdy z uczestników zjazdu mógł poznać dokładnie Ich troić, proponowaną metodę wizualizacji I przede wszystkim społeczny sens akcji, która miała być podjęta.
Na plenarnym posiedzeniu zjazd zapoznał się z wnioskami grup krajowych: belgijskie!. holenderskie!, niemieckiej, polskiej, skandynawskiej I szwajcarskiej. Wniosek grupy holenderskiej zawierał właściwie pełny program IV Kongresu.
Niektóre wnioski były kontrowersyjne I wywołały ożywioną dyskusję. Szwajcarzy np. wyrażali opinię, że CIAM powinien mierzyć „zamiar według sił" I że wobec tego stać go tylko na pogłębioną analizę stanu Istniejącego. Grupo polska natomiast, mierzącą ..siły na zamiary", uwalała, że studia analityczne należy pozostawić specjali
obradował w Berlinie kongres Międzynarodowego Zwłążko Reśeresy MhPfsrtWńkftWifJ i kongres Międzynarodowej federacji Planowania Mias« l MlenfeałiUctwa, odczyta wt Maya przysłuchiwało się bardzo liczne audytorium May użupefMśł go bugecyas iws wam przezroczy. Zobaczyliśmy Mllutlna teoretyczne plany MM istjdnyuayó Gorki. Magnltogorska. Stalingradu*, kilka wariantów planu cagospodarowania prgó strzonnego wielkie) Moskwy - od projektu izw. Zielonego Miasta M J Gsnzberps (|ego deglomeracyjnym tendencjom przeciwstawił Le Corbusier me tyffcd ftttdj llst-komentarz do leninowskich tez o industrializacji wsi, sle własny projekt;, n to pierwszych koncepcyjnych szkiców mayowtkiej skip/, które miały w IOW r w ramsch zamknlętogo konkursu przeistoczyć się w szczegółowy plan ouatJęcycB Mo*k«ę 24 stutysięcznych mltst-sacelitów; plan tobudowy Kuimecka, oparty m zasad/« powtarzalnych „domów-komun" według projektu A. i L Wieamnych. pśao regJooMey obszaru górniczo-hutniczego Magmcogorie według koncepcji BerSfCZS. OśHMNó Sokołowa I Władimirowi; fragmenty szczegółowego planu zagospodarowanie He strzennego powtarzalne) linii osadnicze) tej aglomeracji wg projektu I Laomiewa; koncepcyjny projekt „soegorodu" Magnltogorska zeipcłu I Maya; alterncsywee rozwiązania planistyczne miasta ..AwtostroJ" dla pracowników fabryki MHMŚb w rejonie Nlżnlego Nowgorodu I wiele, wiele innych. Przeżrocsa ukazywały CtŚEŚtf nowe realizacje: pierwsze obiekty planu GOELRO; kolejne etapy budowy wissmeom sklego Dnlaprostroju; moskiewskie planetarium Barszcze I Sinławsfciego; nowoczesne domy mieszkalne'.
Ostatnia seria przezroczy przedstawiała założone na wzór frankfurcki MęB elementów wlelkoblokowych. W 1932 r. miały one rozwinąć taśmową predeflufg w ośrodkach, których w 1916 r. nie było nawet na mapach. W tej sytuacji waHąfjfl żyda I pracy mayowtkiej grupy pionierów nie mogły być łatwe. Główny,,sztab" M wprawdzie siedzibę w Moskwie, ale w czasie wyjazdów na roboty w Zagłębiu OoMBlfl kim, nad Wołgą, na Syberii mieszkano i pracowano w odstawionych ne boczne flazjf wagonach kolejowych. Odnosiliśmy wrażenie, że trudności materialne l IjCJg^H tylko nie odstraszają Maya. ale potęgują Jego wrodzony optymizm i wygwwkff I nowe zasoby energii. Motyw przewodni Jego odczytu: ..To. co teraz dzieje się w|^H ma historyczną doniosłość" — przyjęto gorącymi oklaskami. Le Corbusier* BB^H ówczesną rzeczywistość radziecką, nazwał ZSRR „ziemią obiecaną CfldbfijH1 W Moskwie przecież stanął Dom Związków Zawodowych — Cencrotojez*. największy z budynków użyteczności publicznej zrealizowanych w owym czasie wg jago projektu. W przewidzianej drugim planem pięcioletnim budowie czterysta aaayśl miast widział Le Corbusier perspektywę realizacji swoich rł/frs radlautos. MoatftfMH kongres zopowladol się Jako wielkie wydarzenie.
Kiedy w grudniu 1931 r. van Eesceren l Gledlon udali się do Związku RsirisrkięgO celem uzgodnienia próg runu I przybliżonego terminu IV Kongresu. p°fet)tłsęV|fl ce referatów I wystawy: „Miasto funkcjonalne (cz. I. Studia anaheyeme stanu IMM jącego)" — były Już zupełnie dojrzale- Potwierdziła co dyskusja z glonkami MM grupy CIAM w Warszawie, gdzie ran Eesceren I Gledlon zatrzymaB s*ę u uBM|H do Moskwy.
W ciągu pięciodniowego pobytu w ZSRR ran Eesceren I Glaóoe uZgodaM ao piśmie wszelkie sprawy programowe I organizacyjne. Kongres ml być ptdjg
• tt