pytania

Ad. 15. Wysokość nagrzania przy hartowaniu ściśle zależy od składu chemicznego stali, a w szczególności od zawartości węgla w stali.

16.    Wjakim celu przeprowadza się odpuszczanie słali?

Ad.16 Celem odpuszczenia jest zmniejszenie stopnia odchylenia struktury od stanu równowagi. Zwiększa się zmniejszona przez hartowanie plastyczność i udamość.

17.    Jakie zjawiska zachodzą podczas odpuszczania?

Ad. 17. W materiale po zahartowaniu występują naprężenia wewnętrzne. Naprężenia te zanikają po osiągnięciu dostatecznej temperatury, ponieważ granica plastyczności ze wzrostem temperatury maleje i materiał odkształcając się ulega odprężeniu. Przemiany podczas odpuszczania stali dzielimy na trzy zasadnicze etapy:

W zakresie <300 °C mamy do czynienia z odpuszczaniem niskim=> częściowe    usuniecie

naprężeń hartowniczych oraz rozkład austenitu szczątkowego, przy zachowaniu    wysokiej

twardości.

W zakresie 300-500 °C ma miejsce obniżenie twardości i zwiększenie odporności na uderzenia przy zachowaniu wysokiej wytrzymałości i sprężystości (zastosowanie przy    obróbce cieplnej np. sprężyn).

W zakresie 500-650 °C uzyskuje się najwyższą udamość, przy wystarczającej wytrzymałości na rozciąganie. Uzyskuje się strukturę sorbilyczną, właściwą dla stali konstrukcyjnych.

18.    Dlaczego w stalach o większej zawartości węgla obserwujemy wzrost twardości przy odpuszczaniu w niskich temperaturach ?

Ad. 18. Jest to spowodowane zanikiem austenitu szczątkowego i zamiana go w martenzyt, który ma większą twardość.

19.    Jak zawartość austenitu szczątkowego zależy od zawartości węgla?

Adl9. Im więcej węgla tym więcej austenitu szczątkowego.

20.    Jaka jest zależność początku i końca przemiany martenzytycznej od zawartości węgla w stali ?

Ad.20. Przemiana martenzytyczna w stalach zachodzi tylko w warunkach ciągłego chłodzenia w zakresie pomiędzy temperaturą M_s (martenzyt start) a temperaturą Mf (martenzyt koniec od ang. martensite finish). Temperatury M_s i Mf zależą od składu chemicznego austenitu i obniżają się ze wzrostem zawartości węgla oraz większości pierwiastków stopowych, poza Al i Co (rys.7.6). a)    b)

Rys.7.6. Wpływ stężenia a) węgla na temperaturę M_s i Mf, wg S. Prowansa oraz b) pierwiastków stopowych na temperaturę M_s, wg V. L.Zjuzina i in.

21.    Na czym polega obróbka podzerowa stali?

Ad.21. Jest to inaczej wymrożenie, polega na chłodzeniu stali bezpośrednio po hartowaniu do temperatur poniżej 0°C np. -50°C, - 80°C. Przetrzymywaniu stali w tej temp. przez pewien okres czasu i następnie ogrzanie do temp. otoczenia.

22.    Jakie ośrodki chłodzące są stosowane podczas hartowania stali?

Ad.22.10% roztwory nast. subst. chem.: NaOH, NaCl, N₂CO 3, H₂S0_4i woda, emulsja olejowa w wodzie, olej transformatorowy, olej maszynowy. Podane substancje są w kolejności malejącej kolejności pod względem wpływu na szybkość chłodzenia.