proszki4

aaafflBnwgjgFfr^y^{: V}9P1

cd. tab. 31

Oznakowanie	Objętość (ml)	Przybliżona zawartość proszków [gl
Kapsułki żelatynowe
000	1,4	1,64-0,82
00	0,95	1,09-0,55
0	0,68	0,82-0,41
1	0,5	0,6-0,3
2	0,37	0,44-0,22
3	0,3	0,36-0,18
4	0,21	0,25-0,126
5	0,13	0,16-0,08

Przed przystąpieniem do sporządzania proszków dzielonych określić rodzaj i wielkość kapsułek, do których będzie rozdozowa-ny proszek.

W przypadku kapsułek skrobiowych zalecane jest wykonanie wzorca (masa jednego proszku), według którego należy dokonać podziału pozostałej masy proszkowej.

Natomiast w przypadku proszków, przepisanych zwłaszcza dla dzieci oraz zawierających w swym składzie substancje silnie i bardzo silnie działające, dzielenie ich wymaga odważenia pojedynczych dawek i umieszczenie ich w jak najmniejszych kapsułkach, tak aby były całkowicie wypełnione masą proszkową. Metoda jest dokładna, jakkolwiek czasochłonna.

Przy dużej wprawie możliwe jest również rozsypywanie masy proszkowej bezpośrednio do odpowiednich kapsułek (z wyjątkiem zastrzeżonych powyżej). Ten sposób postępowania wymaga bardzo starannego podziału masy proszkowej, tak aby różnice w masach pojedynczych proszków mieściły się w dopuszczalnych granicach odchylenia określonych w FP.

Proszki należy rozsypać do kapsułek skrobiowych odpowiedniej wielkości, zwracając uwagę na to, aby wybrać kapsułki możliwie najmniejszej wielkości, tak aby były całkowicie wypełnione przepisaną masą pojedynczego proszku. Jeżeli masa przepisanych proszków jest tak duża, że nawet pojemność największych kapsułek jest niewystarczająca, należy masę proszków równo rozdzielić do dwukrotnie większej liczby kapsułek o mniejszej pojemności. Koniecznie należy to zaznaczyć w opisie sposobu zażywania proszków, a ponadto poinformować pacjenta o zmianie liczby proszków, jakie ma zażyć jednorazowo. Przy wydawaniu proszków dzielonych w kapsułkach skrobiowych lub żelatynowych należy poinstruować pacjenta, aby przyjmując lek, nie otwierał kapsułek i po zażyciu proszku popijał go dużą ilością płynu. Na etykiecie opakowania należy podać dawkę substancji leczniczych w jednym, proszku.

Kapsułki żelatynowe w porównaniu do kapsułek skrobiowych charakteryzują się lepszymi właściwościami, nie kruszą się i nie otwierają samorzutnie, lepiej chronią substancje lecznicze przed działaniem powietrza, światła i wilgoci. Ze względu na kształt i mniejsze rozmiary łatwiejsze jest ich połykanie.

Kapsułki żelatynowe twarde wytwarzane są w ośmiu rozmiarach - od 5 (najmniejsze) do 000 (największe) (tab. 31). Zasady sporządzania proszków przy użyciu kapsułkarki ręcznej opisano w rozdziale 2.

Sposób wykonania

Przed przystąpieniem do wykonania leku należy receptę sprawdzić pod względem jej zredagowania, dawek, a także możliwości wystąpienia niezgodności. Należy obliczyć i sprawdzić jednorazową i dobową dawkę substancji leczniczych silnie i bardzo silnie działających, jaką otrzyma pacjent, a także stężenie substancji w proszkach do użytku zewnętrznego.

Sporządzenie proszków obejmuje sproszkowanie, dokładne wymieszanie składników i podzielenie na dawki.

W praktyce recepturowej rozdrabnianie i mieszanie proszków odbywa się w moździerzach z porcelany, wewnątrz niepolerowa-nych w celu zwiększenia siły tarcia. Aby prawidłowo wykonać lek, należy dobrać odpowiedniej wielkości pistel i moździerz w taki sposób, aby krzywizna części trącej pistla była zbliżona do krzywizny czaszy wewnętrznej moździerza, dzięki czemu uzyskuje się maksymalną powierzchnię rozcierania.

Ponadto należy zwrócić uwagę, aby wypełnienie moździerza rozdrabnianą substancją nie było nadmierne. Grubość warstwy nie powinna być większa od promienia głowicy pistla. Przed zmieszaniem nigdy nie należy wsypywać wszystkich proszków od razu do moździerza. Najpierw daje się składnik silnie działający lub

249