page0148

Szkarłupnie: Strzykwy. 109

Tab. 31 fig. 3. Jeżowiec tarczowa-ty spłaszczony (Clypeaster subdepres-sus), wielk. śred. (dług. 12 cm, szer. 9 cm); ciało przypłaszczone, zielonkawe z żółtemi szwami i ciemno czerwoną różyczką 5 smug nóżkowych; kolce liczne, ale małe; otwór gębowy na biegunie dolnym, z zębami; odbyt przy brzegu strony spodniej. Południowe części Atlantyku u wybrzeży Amer. i Afr.

IV. GROMADA.

Strzykwy (Holothurioidea).

Ciało robakowate, z mniej lub więcej wyraźną dwuboczną symetrją, ale z utrzymaniem jednocześnie promienistego układu narządów (zwłaszcza kanałów wodnych); skóra miękka z drobnemi zwapnieniami wewnątrz; otwór gębowy na przednim, odbyt zwykle na tylnym końcu ciała; naokoło gęby czułki, przeważnie wysuwalne, pozostające w związku z układem wodnym; nóżki, u jednych ułożone 5 smugami, u innych rozrzucone nieprawidłowo, służą częściowo jako narządy ruchu, częściowo do oddychania.

Zamieszkują przeważnie płytsze miejsca (u wybrzeży) mórz strefy ciepłej;

są jednak wśród nich i gatunki głębinowe (z 4000 m głębokości) niektóre dochodzą znacznej wielkości (2 m); karmią się drobnemi zwierzętami lub cząstkami organicznemi, zawartemi w mule; 440 gatunków żyjących.

Tab. 31 fig. 4. Strzykwa zwyczajna (Holothuria tubulosa), dość duża (dł. 30 cm) z nóżkami rozrzuconemi nieregularnie, W morzu Śródziemnem.

Pokrewne gatunki z oc. Indyjskiego i Wielkiego, jak strzykwa jadalna (Holothuria edulis) i niektóre inne, odpowiednio przyrządzone, jada się w Chinach pod nazwą trepangów.