page0069

Osłonice: Żachwy. Sprzągle. 43

zwykle niedaleko wpustu. Młode kształtu kijankowatego.

Tab. 15 fig. 1. Żachwa brodawko wata (Ascidia mammilata), dość znacznej wielkości (dł. 12—15 cm), samotna, osiadła na kamieniach i roślinach podwodnych; z osłoną o powierzchni brodawkowatej. Pospolita w morzu Śród-ziemnem.

Ognica cz. iskrzyłuda olbrzymia (Py-rosoma giganteum) tworzy olbrzymie przezroczyste kolonje (dł. 20- 35 cm), naparstkowatego kształtu (ryc. 22), w których wszystkie osobniki osadzone są w ścianach wspólnego pustego stożka.

Ognice zamieszkują Atlantyk i morze Śródziemne; kolonje ich pływają swobodnie i posiadają zdolność świecenia.

Ryc. 22. Ognica olbrzymia (Pyrosoma gigan-tenm)

II. GROMADA.

Sprzągle cz. Salpy (Thaliacea).

Osłonice samotne lub kolonjalne, swo ■ bodnie pływające, o ciele szklisto prze-zroczystem; skrzela w kształcie taśmy;

Ryc. 23. Sprzągla (Salpa), wielk. nat.. poje-dyńcze zwierzę z wyrostkiem (u dołu z prawej strony), na którym powstają młode.

wpust i ujście na przeciwległych końcach ciała; w pobliżu zwoju nerwowego znajduje się nieparzyste oko albo ucho.

W gromadzie tej odbywa się przemiana pokoleń, to znaczy: samotnie żyjące sprzągle wydają na specjalnym wyrostku (ryc. 23) drogą poczkowania kolonję łańcuchowato połączonych młodych, łańcuch ten po pewnym czasie odłącza się od osobnika macierzystego i pływa swobodnie. Składające go osobniki rozmnażają się drogą płciową; z jaj ich powstają osobniki samotne, rozmnażające się znów pączkowaniem i t. d. Samotne są zwykle znacznie większe.

Sprzągla demokratyczna (Salpa de-mocratica), z oc. Atlantyckiego i morza Śródziemnego; osobniki samotne dochodzą 8 cm dług., kolonjalne 2,5 cm.