przedsiebiorczosc2

| totfnWU rynko*

dopn wadziły do zmniejszenia rculnuh dochodów ludności. Spo|_Cl7<. _Nj_w, ,ubożało. nic hipctinllacja ZOSliilli powstrzymana, co ilustruje *y. kie' z poprzedniej strony. Kolejne rządy kontynuowały reformy gosp^ daictc. zmniejszając nieco ich tempo, tak aby ograniczać niekorzyść dla obywateli skutki reform Państwo zdecydowało się prowadzić poliiy. kę gospodarczą korygującą trudne dla społeczeństwa zjawiska w gospo, dane. Obecnie rząd prowadzi działania w celu zmniejszenia poziomy bezrobocia. Stara się zapewnić obywatelom dostęp do usług socjalnych i określa minimalne wynagrodzenie.

Podsumowanie

•    Wsmrniamy następujące typy systemów ekonomicznych: tradycyjny rynkowy, kierowany (nakazowy, centralnie sterowany), mieszany,

•    System tradycyjny opiera się nu powielaniu decyzji ekonomicznych podejmowanych przez poprzednie pokolenia, system rynkowy - _na własności prywatnej i działaniu rynku, a system kierowany - na w|_a. sności państwowej i centralnym planowaniu.

•    System mieszany w gospodarce oznacza jednoczesne występowanie elementów gospodarki rynkowej i gospodarki kierowanej w różnych proporcjach.

•    Polska od IWO roku wprowadza w życie zasady gospodarki rynkowej,

Pytania I polecenia

I Wymień typy gospodarek i podaj przykłady krajów, w których występują.

2. Omów korzyści i wady wprowadzenia systemu rynkowego do gospodarki polskiej.

2.2. Co to jest rynek i jak funkcjonuje

Rynek jest podstawowym pojęciem związanym z gospodarką rynkową Dawniej głównym miejscem każdego miasta był rynek - najczęściej

plac przy ratuszu. Tam handlowano, odbywały się uroczystości, kwitło życie towarzyskie. Obecnie pojęcie to rozumiemy nieco inaczej. Rynek oznacza instytucję lub mechanizm, umożliwiające osobom posiadającym dobra i usługi kontakt z chętnymi do ich zakupu.

Rynki możemy klasyfikować według różnych kryteriów. W zależności od przedmie-

m pW    tyniu to*«fjw#Qo. ędyt transakcji wyróżniamy rynki towarowe,

tkrwawiotit    %ą dóbr# m#Hn«łn#

2.2 Co to jest rynek i jak funkcjonuje

Warszawska Giełda Papierów Wartościowych jest przykładem rynku kapitałowego.

najbardziej znane, kapitałowe (których częścią są giełdy papierów wartościowych: zob. sir. 112). finansowe, usług, pracy.

Rynki różnił) się także zasięgiem. Pod tym względem dzielimy je na rynki lokalne, regionalne, krajowe i międzynarodowe, w zależności od tego, czy przybywają lam i zawierają transakcje kupujący i sprzedający tylko z jednego regionu, z całego kraju czy z całego świata.

Ze względu na to, czy zaplata dokonywana jest od razu, czy też strony zawierające umowę zobowiązują się do wykonania transakcji i zapłaty w przyszłości, wyróżniamy rynki kasowe i terminowe. Charakter poszczególnych rodzajów rynków przedstawia poniższa tabela.

Klasyfikacja rynków

Kryterium podziału Rodzaj rynku    Charakterystyka

Przedmiot transakcji ' towarowy    Przedmiotem transakcji są dobra materialne, czyli artykuły

spożywcze, przemysłowe, surowce. Przykładem takiego ryn-1 | ku jest rynek zbożowy, mięsny, meblarski, paliw.

I usług    j Przedmiotem transakcji są wykonywane usługi Przykładem

| jest rynek ubezpieczeń, usług budowlanych oraz transporto-! wych.

finansowy . Przedmiotem transakcji są kapitały krótko-1 dlugotermino-i we. Na tym rynku spotykają się inwestorzy z poszukującymi kapitałów przedsiębiorstwami. Przykładem jest rynek pie-j niężny, kapitałowy i walutowy.

i pracy    Na tym rynku z jednej strony mamy ofertę poszukujących

I pracy, a z drugiej strony przedsiębiorcy tworzą miejsca pracy i i poszukują siły roboczej. _ _

Zasięg geograficzny lokalny    Ten rynek obejmuje swym zasięgiem niewielki obszar. Gro-

madzi kupujących i sprzedających z jednej gminy lub miasta.

I regionalny ! Kontrahenci, którzy spotykają się na tym rynku, pochodzą z jednego regionu. Rynek obejmuje obszar województwa, krajowy    Rynek ten umożliwia zawieranie transakcji pomiędzy kupują-

cymi i sprzedającymi z całego kraju. _ ¹

I międzynarodowy Na tym rynku spotykają się i zawierają transakcje kontrahen-* ci z całego świata. Przykładem są światowe giełdy towarowe i i kapitałowe w Londynie. Nowym Jorku i Tokio.

{Czas wykonania ! kasowy    ; Zawarcie umowy na takim rynku jest równoznaczne z wyko-1

j transakcji    naniem i opłaceniem transakcji.

terminowy    : Zawarcie umowy dotyczy transakcji, która ma by* wykonana

i opłacona w przyszłości.

40