przedsiebiorczosc7

•sch /ca itjnan*raa* przedsiębiorstw w , rajach podatkowych". Są ,_(J obujn. ra któryvh obowiązują stawki podatkowe niższe w porównaniu, mmiii krajami lub »tpa zerowe. Na święcie liczbę ..rajów podatkowy^* skacuje się ra około \3 l umpie należą do nich: Gibraltar, Jersey, iandia. l.ichionstcin. C\pr i Malta.

frmKiębtorca. aby b>c w ian godnym dla państwa i klientów, mujj przestrzegać nonn etycznych. Oszukany klient przekazuje negatywną opinię innym potencjalnym klientom, co w przyszłości może zmniejszyć nski nieuczciwej firmy Nieprzestrzeganie w działalności gospodarczej norm etycznych i obowiązującego prawa jest działaniem królkowzrocz. nym. prowadzącym do zwiększenia zysków firmy jedynie na krótki czat Z biegiem czasu takie działania powodują ujemne skutki: obniżenie realnych dochodów przedsiębiorstwa, a nawet jego upadłość.

Podsumowanie

•    W gospodarce rynkowej decyzje ekonomiczne podejmowane są przez osoby prywatne (nabywców) i przedsiębiorców.

•    Każdy obywatel może bez ograniczeń i na takich samych prawach podejmować działalność gospodarczą.

•    Gosptjdarka tynkowa opiera się na przedsiębiorczości, własności prywatnej. konkurencji i systemie cen.

•    Przedsiębiorstwa, dostarczając swoje dobra i usługi na rynek, konkurują między sobą o klienta.

•    System cen, informując o sytuacji na rynku, umożliw ia prowadzenie rachunku ekonomicznego.

•    Bodźce (zachęty)ekonomiczne wpływają na ludzkie zachowania. Bodźce stosowane przez państwo stanowią element interwencjonizmu państwowego* gospodarce tynkowej.

•    Zdarza się. że przedsiębiorstwa nieuczciwie wykorzystują wolność gospodarczą. Przykładami takich zjawisk są: dumping, „kreatywna księgowość” i ukrywanie dochodów.

Pytania I polecenia

ł Wymień i scharakteryzuj cechy gospodarki rynkowej.

2, Podaj przykłady konkurencji na rynku księgarskim i na tynku owoców jagodowych. Jaki rodzaj konkurencji występuje na tych rynkach?

3 Porównaj zachęty ekonomiczne państwa stosowane wobec przedsiębiorców i konsumentów. Wyjaśnij, na czym one polegają?

2.4. Rola pieniądza w gospodarce rynkowe)

W poprzednim podrozdziale zawarto podstawowe informacje na temat gospodarki rynkowej. Jedną i charakterystycznych jej cech jest odpowiednio ukształtowany przez rynek system cen. Ceny umożliwiają konsumentom porównywanie atrakcyjności dostępnych dóbr i usług oraz podejmowanie decyzji. Stąd widać, że pieniądz wyrażający ceny stanowi niezbędny element gospodarki ty nkowej.

Pojęcie pieniądza

Od dawna filozofowie i ekonomiści zadawali sobie pytanie, dlaczego pieniądz wypełnia swoje funkcje i co stanowi gwarancję jego wartości. Powstało wiele definicji określających istotę pieniądza. Przez jednych uznawany był za towar, inni definiowali pieniądz jako efekt umowy społecznej, z kolei niektóre teorie przedstawiały pieniądz jako wytwór porządku prawnego, powstający na mocy aktu tworzenia prawa przez państwo. Oznacza to, że władze państwa uchwalają, co ma być w tym państwie pieniądzem. Kolejne określenie nazywało pieniądzem wszystko to. co spełnia jego funkcje. Wreszcie pieniądz był też rozumiany jako rodzaj certyfikatu na dobra realne wytworzone w gospodarce kraju w okresie danego roku.

Najpełniejszą definicję pieniądza poda! Gustaw Schmóller. ekonomista niemiecki żyjący w latach 1S3S-1917. Brzmi ona następująco: Niezależnie od swojej formy zewnętrznej i systemu gospodarczego pieniądz jest prawnie określonym, powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym. który może wyrażać, przechowywać, przekazywać wartość dóbr i usług i którego wartość powinna być ściśle związana z wartością produkcji wytworzonej na obszarze danego kraju.

Właściwości pieniądza

W procesie rozwoju gospodarczego pieniądz przyjmował wiele form. Początkowo rolę pieniądza pełniły różnorodne towary, zależnie od obszaru i kultury były to na przykład: herbata, sól, muszelki, bursztyn, sztuki bydła, jedwab. Taki pieniądz nosi nazwę towarowego.

Czy wiesz, że...

Na obecnych terenach Polski do XIII wieku funkcję pieniądza obok siekierek, monet i ozdób spełniały: na ziemi krakowskiej sól wielicka, w Sudetach piasek szlachetnych kruszców, w Poznańskiem i na Pomorzu Zachodnim płachty lnianego płótna, w Gdańskiem bursztyn, a na Mazowszu miód i futra zwierząt.

Źródło: 1. A. Szwagrzyk. Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w.. Wrocław 1990

I definicja I pieniądza

I historia I pieniądza

\ • <