związane są przede wszystkim ze zmniejszaniem się objętości właściwej metalu podczas przejścia ze stanu ciekłego w stan stały, w mniejszym stopniu ze zmianą objętości właściwej zachodzącej w stanie stałym podczas obniżania jego temperatury Powstają one w wyniku mechanicznego hamowania swobodnego skurczu odlewu przez formę, rdzenie, elementy skrzynek odlewniczych