Małe gry z powodzeniem stosowane są w pracy szkoleniowej w klubach i szkołach wielu krajów. Ze względu na walory kształcące i wychowawcze powinny i w naszych szkólach znaleźć więcej miejsca na lekcjach kultury fizycznej. t
• LECH KOWALSKI
Siatkówka jest jedną z gier zespołowych, w której technika operowania piłką stanowi, jak się powszechnie wydaje, istotną przeszkodę dla uczniów w wyżyciu się na boisku. Każdy nauczyciel wie, jak smętnie wygląda gra w siatkówkę na lekcjach kultury fizycznej. Stojący nieruchomo uczniowie czekają na piłkę, od czasu do czasu przesuwają się o kilka metrów podczas wykonywania rotacji po utracie zagrywki przez zespół przeciwny, nieustannie zagrywają, czasami przebijają piłkę przez siatkę. Jest to antysiatkówka — jawne zniechęcenie uczniów do zabawy w tę piękną grę. Czy taki stan rzeczy trudno zmienić? Czy technika gry stanowi rzeczywiście tak wielką przeszkodę? Co należy uczynić aby uczniowie, nawet całkiem początkujący, uważali tę grę za ' jedną z- ciekawszych form spędzania czasu wolnego?
Okazuje się, że istnieje sposób, który może w znacznym stopniu poprawić sytuację. Jest nim wykorzystywanie w większym stopniu niż ma to miejsce dotychczas — małych gier. Są to gry w zredukowanych składach, na zmniejszonych boiskach, według uproszczonych przepisów, ale * zgodne z charakterem gry właściwej. Przykładem może być minisiatkówka. Tego typu formy znajdują szerokie zastosowanie w pracy szkoleniowej w klubach i w szkołach wielu krajów świata. Ze względu na walory kształcące i wychowawcze powinny i w naszych szkołach znaleźć miejsce na lekcjach wf.
Z punktu widzenia rekracyjno-sportowego małe gry stanowią nieoceniony środek doskonalenia umiejętności czysto siatkarskich. Dzięki swej konstrukcji pozwalają uczniom na częstszy kontakt z piłką w różnych sytuacjach, co rozwija technikę użytkową operowania piłką i umiejętności taktyczne.
Małe gry mogą znaleźć zastosowanie na każdym etapie szkolenia siatkarskiego, zarówno na lekcjach początkujących jak i na zajęciach bardziej z Katedry Sportów Zespołowych AWF w Katowicach
zaawansowanych, czy w sekcjach sportowych. Tak wielka różnorodność wynika z możliwości manipulowania przez nauczyciela aż ośmioma zmiennymi składającymi ’ się ną zasady każdej małej gry:
1) liczbą grających,
2) wielkością i kształtem boiska,
3) wysokością siatki,
4) liczbą dozwolonych odbić dla każdej walczącej strony,
5) sposobem liczenia punktów,
6) sposobem wyłonienia zwycięzcy,
7) rodzajem technik operowania piłką, które mogą być stosowane w grze,
8) zasadami taktycznymi, które powinny być podczas gry zrealizowane.
WIELKOŚĆ I KSZTAŁT BOISKA
Podczas gry właściwej na jednego zawodnika przypada średnio 13,5 m2. Ustalając powierzchnię pola gry możemy kierować się tą wskazówką, chociaż nie musi być ona regułą. Kształt boiska uzależniony jest od celu dydaktycznego jaki nauczyciel chce w danej grze osiągnąć. Przeważnie boisko małej gry ma kształt prostokąta przyległego do linii środkowej krótszym bokiem. Oczywiście boisko bywa szersze niż dłuższe, a nawet w ogóle nie przylega do linii środkowej (gra 6).
WYSOKOŚĆ SIATKI
Wysokość siatki uzależniona jest od wieku grających; w zasadzie powinna być zgodna z obowiązującymi przepisami:
dziewczęta chłopcy klasa IV, V I VI 205 cm 215 cm
klasa VII i VIII 215 cm 235 cm
szkoły ponadpodstawowe 224 cm 243 cm
W uzasadnionych przypadkach można jednak odstępować od tej reguły i siatkę obniżyć, np. na lekcjach z początkującymi (gra 1).