skanowanie0004 (25)

gdzie r«    ~ .

*3 - naprężenie pionowe wywołane przez wodę kN/ar / kG/nr/ A - całkowita powierzchnia*poziomego przekroju tłoczka / cm? / ^v:

A-j - powierzchnia, przekroju poziomego trzpienia / cm² /

•. j " ciśnienie wody w komorze aparatu

.Dodatkowe naprężenie pionowe q' obliczyć ze wzoru :

gdzie ?    '    ■

q - dodatkowe naprężenie pionowe kN/m / kG/cm / a - wielkość odkształcenia pierścienia dynamometru w tam b - stała¹ dymamometru wyrażająca siłę wywołującą odkształ-. . cenie pierścienia dynamometru o 1 mm w N/mm / kG/mm/

19. Po wyzna ozeniu-naprę żeń głównych j i dla trzech momentów Ścięcia wyznaczyć, kąt tarcia wewnętrznego i spójności za pomocą kćł Mohra. Do wykreślenia kół Mohra przyjmuje się układ współrzędnych prostokątnych, gdzie na osi rzędnej są naprężenia ścinającej. a na osi odciętych naprężenia główne j i W celu wykreślenia koła Mohra nanieść na oś poziomą pary naprężeń odpowiadających poszczególnym stopniem ścięcia próbki* Bierzemy pod uwagę odcinki będące różnicą.poszczególnych par naprężeń j 1 fej 'ze środka, każdego odcinka zakreślamy, koła promieniem.będący poło-, wą danego odcinka* Po wykreśleniu należy poprowadzić styczną do koła odpowiadająoego drugiemu i trzeciemu ewentualnie dalszym ścięciom, popijając pierwsze. Kąt nachylenia stycznej odpowiada kątowi tarcia wewnętrznego /rysiló.1/. Do wyznaczonej prostej poprowadzić prostą równoległą styczną do. koła odpowiadającego : pierwszemu ścięciu. Prosta ta przecinając oś pionową na której / ' zaznaczone są naprężeniaj wyznacza odcinek między początkiem układu a punktem stycznej który odpowiada wartości spójności próbki o strukturze nienaruszonej* Kąt tarcia wewnętrznego wyznaczony metodą uproszczoną posiada wartości nieco niższe niż przy określeniu jego wartości na kilku próbach ścinanych jedno-! krotnie. Wynika to z naruszehia struktury przy. dalszych ścina-niach tej samej próbki gruntu.

*16.3. Oznaczenie kata tarcia wewnętrznego i spó.iności w aparacie tró.łosiowego ściskania typu norweskiego /

Aparaty trójosiowego ściskania tzw* typu norweskiego rozpoczęła produkować firma Geonor. Również w Polsce pod kierunkiem E.Stępkowskiej-Pa szyć i T.Paszyc /19S9/ zbudowano w Instytucie Budownictwa 'Wodnego PAN i Zakładzie Obrabiarek do/Metali Politechniki Gdańskiej podobne aparaty typ Ewa I i Ewa II. Schematyczną budowę aparatu przedstawia rys* 16* 6*

Dane odnośnie budowy i metodyki wykonywania badań znajdują, się w pracach A.W.Bisfcop, J,Henkel /1957/, T.Paszyc, E,Stępkowska-Pa-szyc /1969/*

Głównymi zaletami aparatu śą :

-    pomiar ciśnienia wody w porach próbki gruntu oraz jego regulacja, t- pomiar wody wypływającej z próbki gruntu podczas badania,

-    możliwość utrzymania stałego ciśnienia w komorze nawet przy długotrwałych badaniach,

-    możliwość stosowania szerokiego zakresu stałych prędkości ścina-

-    nia w granicach od 0,6 mm/h do 11,6 mm/h,

-    możliwość jednoczesnej konsolidacji kilku próbek gruntu,

-    możliwość stosowania różnorodnych rodzajów badań przy różnych olśnieniach głównych.

Znajomość ciśnienia porowego-pozwala na wyznaczenie kąta tarcia wewnętrznego w naprężeniach efektywnych co ma zasadnicze znaczenie dla gruntów nawodnionych.