lidwiird lliili/nk
Wykres 2. Dochody / podatków w państwach rozwiniętych jako procent dochodu narodowego w 2004 r.
* 2003 r.
Źródło: „The Economisl" z 22 października 2005 r., s. 112.
Uwzględniając perspektywę stosunków międzynarodowych w ocenie skutków procesów globalizacji należy zwrócić uwagę na to, że przyczyniła się ona do rady kalnych zmian w stosunkach między państwami, polegających na ogromnym iloścłofl wym wzroście transakcji (handel, przepływy kapitału, przepływ informacji i In [ dzi). Zaraz po zakończeniu zimnej wojny żywiono nadzieje, że procesy globalizm jl I przyczynią się do ograniczenia nierówności między państwami i wyeliminowaniu I licznych zagrożeń dla obywateli i państw, dzięki zakrojonej na większą skalę współ pracy ekonomicznej, naukowej i kulturalnej w skali całego globu. Uważano, im I deregulacja funkcji państwa w połączeniu z liberalizacją w postaci ograniczenia roli I granic przyczynią się do realizacji powyższych celów i pozwolą stworzyć nowyfl bardziej demokratyczny porządek międzynarodowy34.
Ocena owych oczekiwań, nie jest zadaniem łatwym ze względu na rozległość I problematyki, jak i ograniczoną ilość miejsca w podręczniku. Dlatego ograniczył
M Globalizalion — Implicalions for a Changing World, „Cambridge Rcvicw of International I AITnirs" 2002, nr 3,8.377.
n<i m I" /ciI.HlHwicnia najważniejszych - naszym zdaniem — wątków dyskusji
•t»tl .u li globalizacji.
" i u ii. i > konsekwencjach globalizacji w stosunkach międzynarodowych zapo-V1 min pod koniec lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy to pod auspicjami i n< i-o Sekretarza Generalnego ONZ U-Thanta w 1969 r. przygotowano im /nii /rA i środowisko, na kanwie którego w 1972 r. w Sztokholmie zorga-
*......pierwszą wielką konferencję międzynarodową poświęconą globalnym
<ti nioin dla ekologii. Wielką rolę w zainicjowaniu dyskusji na temat konsek-Ipli |l idiihitlizucji odegrał utworzony na początku lat siedemdziesiątych XX w. > llll n , uniki, przypominający współczesny think-tank, który gromadził najwybit-iil»i|».i liwi /csne umysły. W 1974 r. dwaj jego członkowie M. Mesarović i R. Pestel m*n' »‘ł mi di słynny raport Ludzkość w punkcie zwrotnym, w którym po raz pierw-M» iii/i iiin ideę o współzależności rozwoju wszystkich państw w świecie i o za-■iii mm li Podobny w swej wymowie był inny raport D. Meadow Granice wzrostu. W 1 1% lelki rozgłos zdobył raport przygotowany przez G. Brundland Nasza
ił 11 l» i ri wsiąść (Our Common Futurę), która była przewodniczącą powołanej pi u . i ii i / Światowej Komisji ds. Rozwoju i Ochrony Środowiska. Było to prze-
I*..... Im /i iiia się tej organizacji do dyskusji na temat globalizacji, gdyż w de-
ł "i ii iii dziewięćdziesiątych XX w. pod jej auspicjami zorganizowano wiele U0i iii" u nilowych konferencji poświęconych wyzwaniom globalizacji. Pierwsza ni li I imii odbyła się w 1992 r. w Rio de Janeiro, miała wyjątkowe znaczenie,
• ' ""i /rsne państwa przyjęły Globalny Program Działań (Action Programme
IIP uda ’/), czyli 21 celów do realizacji zrównoważonego globalnego rozwoju 1 "i li...... zasobów Ziemi.
' d. I ad/ie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia powszechną uwagę sku-|ilMli lii tu badacze podejmujący problematykę globalizacji i jej skutków dla sto-i ■ ' międzynarodowych. Pierwszym z nich, który zapoczątkował wyjątkowo '•'i i' u i debatę globalizacyjnąbył F. Fukuyama, profesor z USA, który we wspo-
.....i pracy o „końcu historii” stwierdził, że dla ekonomicznego liberalizmu
.......i alternatywy, co w istocie oznaczało, że wszystkie państwa w świecie zdane
......bodnie wzorce rozwoju i wartości. Pogląd o nieuchronności zapanowania
" ......u' neoliberalnej ideologii nie był powszechnie akceptowany. Jednym z naj-
" ib./ych jego krytyków był A. Giddens, brytyjski intelektualista powiązany 1 ‘"i i Prncy. Był on twórcą nowej koncepcji rozwoju określanej mianem „Trzeciej ""ti . /yli pośredniego wariantu polityki gospodarczej w warunkach globalizacji.
1 "I' I „I r/eeiej Drogi" odrzuca klasyczną politykę interwencjonizmu państwowego i "i' im mi idei M. Keynesa, poddaje także krytyce model neoliberalnej globalnej i" "lurki. W czystej klasycznej postaci interwencjonizm i neoliberalizm są nie 1 'iiMioNOWflnia, a jedynym rozsądnym wyjściem jest ich umiejętne połączenie 1 " \ stujące dobre strony każdego z nich. Tylko takie podejście umożliwia za-i "11’iue stabilnego rozwoju, równości i dobrobytu dla wszystkich państw i oby-’ 1 * Zwolennicy „Trzeciej Drogi” uważają, że zdanie się tylko na działanie sił
1999.
A i IlildoiiN, Tnccla Droga, Odnowa Socjaldemokracji, Warszawa