skanowanie0029 (38)

tury- Takimi wartościami są np. państwo, społeczeństwo, moralność itp. vSa onS-J3QZnawane przez rozumienie (yerstehm) a m>. prere Wy jnśnla-n-ie (er klar en).

«22£ten sposób dwom rodzajom bytu: bytowi świata real-nego,fetory „istnieje” i bytowi świata wartości, który „ma zna-^emeTs^*Vo3pbwiadi)ą dwa sposoby^poznania: „poznanie przez" doświadczenie i wyjaśnianie” oraz „poznanie przez⁷ rozumienie sensu i znaczenie^¹ ■    dla RJcEertaTjest więc^pluraferycźny.^rW' obu ”

rodzajach bytówjest on „obiektywny”, dlatego jest dostępny poznaniu wielu ludziom. Wskazuje to, żelwartości sa tak samo obiektywne ~fak--realne^pizgdmioty, że więc potfed2ą_nd..,prz£Żyć^psychicznych ^człowięka, ale te przeżycia sąpfzez nie wywoływane.

/W tej też _cóbiektywizaćji wartości pedagogika kultury znajduje oparcie dla jwegO"dażeiiia^go tego, aby stać slg j)bi~ektywną~teorią i n/ W^opafćiń o obiektywny pluralizm świata możeona nadawać swojemu pojmowaniu „kształcenia” opartemu o wartości, tak samo obiektywny charakter, jak nauki przyrodnicze swoim badaniem świata realnego, a równocześnie przejść od psychologizmu nowego wychowania do obiektywizmu pedagogicznego,

/ ^ wartością łączy sie norma i powinność. Jeżeli bowiem oceniamy pewien przedmiot jako posiadający wartość dodatnią, to przez to samo jesteśmy nastawieni na pozytywne ustosunkowanie się do tej jego wartości i na odpowiednie pozytywne postępowanie wobec niego, .a więc do wspierania, ochraniania, realizowania go.^Nastawie=-nie, to-wyraża sie w zdaniu stwierdzającym pewna powinność w sto-. sunku jo tego^przedmiotu. Jest ono następstwem pozytywnych uczuć ^złączonych z uznawaniem pozytywnej wartości przedmiotu. gdaniĄ _sktóre wyraża te powinność, nazywamy normą. Razem z pozytywnym uczuciem związanym z wartością i normą — norma staje się motywem naszego postępowania z nią zgodnego./

Uznawanie więc pozytywnej wartości wraz z odpowiednimi uczuciami i normą stanowi złożony stan psychiczny, którego rezultatem jest spełnianie normy w naszym postępowaniu, dlatego pedagogika kultury wyznacza jako cel wychowania m> tylko pozjiawam^póży^ tywnyćh wartości “zawartych w dobrach kulturalnych, a zwłaszcza W^dobrach duchowych, ale „tez przeży3aiaflie--tyQTwartości i razem z nimi przeżywanie normy i kierowanie się niejako zasadniczym motywem^postępowamaT/' ~    '

Ogół przeżywanych w związku z kulturą wartości i norm nie tylko {kształtuje bieg życia człowieka, ale też rozwija i ego osobowość.

Cały, próces pedagogiczny, który przechodzi od poznawania wartości zawartych w duchowych dobrach kultury przez uznawanie tych wartości, wiązanie z nimi jpozytywnych uczuć, rozumleme~powin- / ności związanej z treścią norm opartych na~użnawanych wartościach i kierowanie się w postępowaniu noimamT jako motywami woli —¹ jest tu nazywany~¥szt ał cen U mi, a jego"reżulta't~wykśztałce- -niem. Pedagogika kultury wprowadza więc szersze znaczenie terminu kształcenie niż tylko uznawanie go za równoznaczne z nauczaniem i wzbogacaniem samej wiedzy.

Wkład pedagogiki kultury do rozwoju teorii, pedagogiki jako nauki

Szerokie pojęcie kształcenia, które łączy nauczanie i wychowanie charakteru w jedną całość, jest charakterystyczne dla pojmowania, przez pedagogikę kultury całego procesu pedagogicznego. Rozwiązuje ono bowiem w nowy sposób problem: jak nauczanie zrobić wychowującym. Próbowali go rozwiązać zarówno herbartyści jak i Dewey. Ale w obu tych wypadkach robiono to różnymi sposobami.

Herbart pragnął uczynić naukę wychowującą przy pomocy pojmowania przedstawień jako „przedstawienia-siły⁵’. Przez takie pojmowanie przedstawień włączał w intelektualny proces przedstawiania nowy element, który miał mu służyć do powstawania uczuć i chcenia. Owe bowiem „siły” zgodne lub niezgodne ze sobą mogły być źródłem uczuć i woli. One to stanowiły element pozwalający na łączenie nauczania z wychowaniem, przy czym uczucia i wola nabierały pochodnego charakteru w stosunku do przedstawień.

Inaczej jest u Deweya. Przyjmując uczenie się naturalne we wszystkich dziedzinach psychicznego życia człowieka usiłuje on zatrzeć różnicę między nauczaniem i wychowaniem (w ciaśniejszym znaczeniu jako wychowanie charakteru). W zacieraniu tym pomaga mu nie tylko przyjęcie uczenia się naturalnego w sferze rozwoju, i kształcenia charakteru, ale też to, że sytuacje przyrodnicze w naturalnym uczeniu się umysłowym są zastępowane przez sytuacje społeczne w dziedzinie charakteru. Widzieliśmy, jak pojęcie adaptacji,.

201