nationauK par Route) o pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przejazdy drogowe, wypracowana przez Komisję Gospodarczą w Genewie w 1976 roku (Turkiewicz, 2000).
Komunikacja autobusowa oferuje trzy rodzaje przewozów: regularne (przewóz pasażerów na określonych trasach według rozkładów jazdy, nie stosowany na trasach międzynarodowych), wahadłowe (obsługa cyklu imprez - przewóz uczestników rozpoczynających turnus w jedną stronę, a kończących w drugą) i okazjonalne (przewóz uczestników imprezy tym samym pojazdem do miejsca docelowego i z powrotem). Biuro podróży w organizacji imprez turystycznych, zwłaszcza objazdowych, zainteresowane jest głównie przewozami okazjonalnymi, do których wykorzystuje własne pojazdy lub, częściej, wynajmuje autokary wraz z kierowcą u przewoźników. Zgodnie z wyżej wymienioną umową AETR każdy autokar przewożący grupę powinien być wyposażony w tachograf, czyli urządzenie do ewidencjonowania pracy pojazdu i kierowcy, natomiast pilot wycieczki musi mieć tak zwaną eurolistę, przypisaną do danego autokaru i zawierającą jego numer rejestracyjny, a także listę uczestników i plan podróży.
Przy opracowywaniu harmonogramu imprezy objazdowej niezbędne jest jego dostosowanie do czasu pracy i odpoczynku kierowcy, które dokładnie określa AETR. Umowa ta mówi między innymi, że: dzienny okres prowadzenia nie może przekroczyć 9 godzin, po 4,5 godzinie prowadzenia musi nastąpić minimum 45--minutowa przerwa, w ciągu 24 godzin kierowca musi mieć 11 kolejnych godzin odpoczynku, przy czym nie może on być w pojeździe będącym w ruchu.
O przydatności autokaru jako środka transportu wycieczki objazdowej decydują takie jego zalety, jak (Turkiewicz, 2000):
■ dojazd do atrakcji turystycznych i hoteli (uczestników i ich bagażu);
■ możliwość dowolnego kształtowania imprezy w czasie;
■ możliwość korygowania programu w trakcie trwania imprezy;
■ możliwość poznawania mijanego krajobrazu;
■ integracja uczestników imprezy;
■ stosunkowo niski koszt w przeliczeniu na jednego uczestnika.
Jednak trzeba także brać pod uwagę ograniczenia związane z autokarem. Do nich, oprócz konieczności zapewnienia kierowcy niezbędnego odpoczynku, należy wydłużenie czasu imprezy, możliwość nieprzewidzianych awarii, uciążliwość podróży. Komfort podróżowania można poprawić poprzez zastosowanie pojazdów wyższej klasy, wyposażonych w wygodne, regulowane w pionie i poziomie siedzenia typu lotniczego, klimatyzację, wideo czy minibar (toaletę powinny mieć wszystkie autokary na trasach międzynarodowych), ale trzeba pamiętać, że luksusowy autokar zwiększa cenę imprezy. Przy organizowaniu
110