— 25 —
ZARYS WIEDZY O TURYSTYCE
interesujących form, skał, minerałów, ukształtowania terenu oraz krajobrazu. Miejscem uprawiania tej formy turystyki są również kopalnie. Dokładne poznawanie wymienionych walorów wymusza często zastosowanie specjalistycznego sprzętu, bowiem geoturystyka w niektórych przypadkach wymaga od turystów poruszania się w trudnych warunkach terenowych, a także posługiwania się sprzętem używanym przez geologów. Szczególnymi miejscami, w których można uprawiać geoturystykę są tworzone z inicjatywy UNESCO geoparki.
Turystyka sportowa - inaczej określana jako usportowiona, jest bardzo ściśle związana z turystyką aktywną. Głównym motywem jej uprawiania jest osiągnięcie założonego celu. Przykładem może być pokonanie trudnej góry, drogi wspinaczkowej czy przepłynięcie rwącej rzeki.
Poniekąd do turystyki sportowej zalicza się także wyjazdy na wielkie imprezy sportowe, obserwowane bezpośrednio przez rzesze kibiców i turystów. Można stosować określenie fa-noturystyka, gdyż widzowie są najczęściej fanami drużyn bądź poszczególnych zawodników. Znaczącymi imprezami są przede wszystkim igrzyska olimpijskie oraz mistrzostwa świata, Europy bądź innych kontynentów. Obserwowanie widowisk może być również zaliczane do turystyki kulturowej lub rozrywkowej, dlatego klasyfikacja turystyki sportowej na pewno pozostanie sprawą dyskusyjną. Ogromną rolę odgrywa popularność poszczególnych dyscyplin sportowych. Ekonomiści regularnie obserwują wpływ wielkich imprez na biznes. Po zakończeniu mistrzostw czy olimpiad do kraju lub miasta, które było organizatorem igrzysk, przez szereg miesięcy lub lat przybywają kolejne segmenty turystów. Na tego typu imprezach zyski osiąga cała branża turystyczna, także drobni sklepikarze, taksówkarze, sprzedawcy i producenci pamiątek. Na wielkich imprezach sportowych zyskuje zwykle cały region. Organizatorzy modernizują infrastrukturę, którą w przyszłości wykorzystywać będą zarówno mieszkańcy, jak i przybywający turyści. Uważa się, iż w kilku najbliższych latach, po zakończeniu rozgrywek mistrzowskich, np. w piłce nożnej, wpływy z turystyki będą dodatkowo rosły od 3 do 6%. Warto dodać, iż taką reklamę krajowi lub regionowi może zrobić impreza o zasięgu europejskim czy światowym.
Turystyka wypoczynkowa - może być także określana jako wypoczynek bierny w odróżnieniu od często stosowanego określenia „wypoczynku aktywnego”, który w swej istocie jest turystyką aktywną. Niektórzy autorzy utożsamiają turystykę wypoczynkową z rekreacją lub w literaturze zachodniej używa się określenia „3s” od słów sun, sea, sand. Zatem turystyka wypoczynkowa ze swej natury jest turystyką masową najczęściej uprawianą nad morzem. Jest to bez wątpienia najważniejsza, najczęściej uprawiana forma turystyki. Badania w wielu krajach wskazują, iż najczęstszymi motywami wyjazdów turystów są właśnie cele wypoczynkowe. Bardzo często ośrodki wypoczynkowe łączą turystykę wypoczynkową z rozrywką. W wielu centrach wypoczynkowych powstają dyskoteki i parki rozrywki. Przykładem mogą być liczne ośrodki śródziemnomorskich wybrzeży.
Turystyka lecznicza - tę formę turystyki można określić także inaczej jako uzdrowiskową lub sanatoryjną. Niekiedy nazywana bywa w szerszym kontekście jako turystyka zdrowotna. Jednak należy pamiętać, iż jest to określenie na tyle szerokie, że obejmuje niemal wszystkie formy turystyki. Uprawiana jest w ośrodkach posiadających status uzdrowiska, w miejscach występowania wód mineralnych, a także w miejscowościach o wyjątkowych walorach klimatycznych. Celem przyjazdu turystów - kuracjuszy jest przede wszystkim poprawa stanu zdrowia, chociaż z infrastruktury turystycznej korzystają również inne segmenty turystów.