stal oznaczenia 2

Tablica 6.8

Składniki symbolu głównego znaku stali oznaczanych według ich składu chemicznego

Grupa stali	Składniki symbolu głównego znaku stali
Stale niestopowe (bez stali automatowych) o średnim stężeniu Mn <1%	C i liczba oznaczająca średnie stężenie węgla w stali w setnych częściach % (np. C35)
Stale niestopowe o średnim stężeniu Mn >\%. stale niestopowe automatowe i stale stopowe (bez szybkotnących) o stężeniu każdego pierwiastka stopowego <5%	liczba oznaczająca średnie stężenie węgla w stali w setnych częściach %. symbole chemiczne pierwiastków stopowych i na końcu liczby (rozdzielone kreskami), podające średnie stężenie głównych pierwiastków stopowych (w %) pomnożone przez odpowiedni współczynnik (4 - dla Cr. Co. Mn. Ni. Si. W; 10 - dla Al. Be. Cu. Mo. Nb. Pb. Ta. TL V. Zn 100 - dla Ce. N. P. S: 1000 - dla B) (np. 33MnCrB5-2)
Stale stopowe (bez szybkotnących) o stężeniu przynajmniej jednego pierwiastka stopowego <5%	X. liczba oznaczająca średnie stężenie węgla w stali w setnych częściach %, symbole chemiczne pierwiastków stopowych i na końcu liczby (rozdzielone kreskami), podające średnie stężenie głównych pierwiastków stopowych w % (np. X8CrNiMoAI 15-7-2)
Stale szybkotnące	HS i liczby (rozdzielone kreskami), podające średnie stężenie (w %) pierwiastków w kolejności: W. Mo. V. Co (np. HS2-9-1-8)

NUMER STALI_

Zgodnie z normą PN-EN 10027-2:1994 każdy gatunek stali jest oznaczony także numerem, który można podać zamiast znaku stali. Numer stali zawiera 5 cyfr: l.xxnn, gdzie 1 oznacza stal (ogólniej stop żelaza), xx - dwie cyfry oznaczające grupę stali, a nn - dwie cyfry wyróżniające konkretny gatunek w grupie (np. 1.4507). Grupy stali ustalono według składu chemicznego, własności mechanicznych, fizycznych i technologicznych oraz według zastosowania. Na przykład, stale niestopowe jakościowe mają numery grup 01 do 07 i 91 do 97, stale niestopowe specjalne - 10 do 18, stale stopowe odporne na korozję i żaroodporne - 40 do 49, stale stopowe konstrukcyjne, maszynowe i na zbiorniki ciśnieniowe - 50 do 89.

INNE SYSTEMY OZNACZANIA STALI_

Oznaczenia stali według norm PN oraz PN-ISO są zróżnicowane i nie stanowią jednego spójnego systemu. Najczęściej znaki stali charakteryzują w przybliżeniu skład chemiczny materiału. Szczegóły sposobu oznaczania niedostosowanego do systemu norm europejskich podano przy opisie poszczególnych grup stali. Należy podkreślić, że w związku z niezakończonym procesem dostosowywania polskich norm do systemu europejskiego (PN-EN) w Polsce obowiązują równocześnie różne zasady oznaczania stali.

Należy liczyć się z tym, że dotychczas obowiązujące oznaczenia niektórych stali według norm PN zostaną w najbliższym czasie całkowicie wycofane wraz z konsekwentnym wprowadzaniem systemu norm europejskich PN-EN.

533