Bez tytułu 3

Segregacja strefowa

Rys. 3.4. Odbitka Baumanna

Oznaczanie segregacji strefowej składu chemicznego stopów żelaza sprowadza się najczęściej do ujawniania rozkładu zanieczyszczeń fosforem i siarkę. Ujawnienie segregacji fosforu przez trawienie odczynnikiem Oberhoffera umożliwia określenie struktury pierwotnej. Rozkład wtrąceń siarczkowych wykrywa się za pomocą próby Baumanna (rys. 3.4.)

Ujawnienie rozmieszczenia siarki ma na celu nie tylko sprawdzenie jednorodności materiału lecz również może posłużyć do sprawdzenia współosiowości wlewka i od-kuwki. Poza tym bada się także rozmieszczenie węgla (odczynnik Anczyca lub Heyna) oraz składników stopowych.

3.3. Badania przełomów

Na podstawie badań stosowanych podczas określonego procesu technologicznego np. obróbki cieplnej można wyciągnąć wiele wniosków odnośnie przegrzania, nawęgle-nia, niedogrzania itp.

Charakter przełomu powstałego w pracy urządzenia podczas awarii pomaga często w ustaleniu przyczyny powstałego pęknięcia. Przełom doraźny powstaje przy nagłym zniszczeniu części a cała jego powierzchnia jest najczęściej jednorodna z ewentualnie ujawniającymi się wadami materiałowymi (rys. 3.7.). Przełom zmęczeniowy powstaje gdy przyczyną zniszczenia były naprężenia zmienne. Powierzchnia przołomu zmęczeniowego składa się z dwóch wyraźnie rozgraniczonych stref: strefy pęknięcia zmęczeniowego i strefy pęknięcia doraźnego. Strefa pęknięcia zmęczeniowego ma wygładzoną, muszlową powierzchnię z widocznymi stadiami jego rozwoju tzw. liniami spoczynku. Przełom zmęczeniowy bierze swój początek w miejscu skupienia naprężeń tzw. ognisku (rys. 3.8.).