i»«/ju»ij^ wu^i uuwnmiii' pioporcjonnlne do kwadratów odległości punktów pos/,c/,ogólnyoh przęseł
p, - ioo/d?
gdzie cl w kilomelrueh /równoważone równania poprawek wpisano w dolnych liniach odnośnych wierszy.
Równania normalne i ich rozwiązanie zawiera tablica 3.41. W ostatnim jej wierszu figurują niewiadome (w metrach) i ich błędy średnie (w centymetrach).
Obliczenie wartości pośredniczących (tablica 3.42) i kontrola ostateczna (tablica 3.43) kończą rachunek. Wartości obserwacji wyrównanych obliczone z poprawek i wyrównanych współrzędnych są równe w granicach 1 mm, co świadczy o poprawnym rozwiązaniu zadania.
3.6. WYRÓWNANIE KĄTÓW PIONOWYCH ZAOBSERWOWANYCH NIESYNCHRONICZNIE Z WYZNACZENIEM WSPÓŁCZYNNIKA REFRAKCJI k; DANE: aob I WSPÓŁRZĘDNE GAUSSA-KRUGERA PUNKTÓW SIECI
Załóżmy, że mamy wartości kątów pionowych zaobserwowanych niejednocześnie, wysokości i — instrumentu oraz w — sygnału nad punktami geodezyjnymi, wysokość 11 przynajmniej jednego punktu sieci nad powierzchnią odniesienia oraz współrzędne jej punktów w odwzorowaniu Gaussa-Kriigera. Będziemy chcieli wyrównać te kąty metodą pośredniczącą, przyjmując, że są one jednakowo dokładne, a zmiennymi pośredniczącymi są wysokości H punktów geodezyjnych oraz współczynnik refrakcji k. Wysokości instrumentu — i oraz celu — w, będziemy uważać za stałe.
Konieczne do rozwiązania zadania równanie poprawki kąta pionowego a wyprowadzimy na podstawie związku (2.17), wiążącego kąt pionowy z występującymi w zagadnieniu zmiennymi pośredniczącymi — zakładając, że cos a % 1 mamy
A hPK = D • tga +
D~
Ir"
k +
(D • tga)~ R
(3.39)
Ponieważ ostatni składnik prawej strony wzoru przyjmuje wartości małe (nie przekracza 0,1 m) i nie ulegnie zmianie bez względu na to, czy obliczamy jego wartości z kąta zaobserwowanego, czy wyrównanego, więc przyjmujemy, że ma on wartość stałą
(D • tga)2 (3.40)
C R
Oznaczając jeszcze , dla uproszczenia zapisu
2R
(3.41)
tga = Hp + Hk + G k - ip + wK - G - c)
(3.4
• da
Ah,„ Hk
(3.4
Dtga II,, i,, I llK + wK —G + G• k - c
Wyznaczymy różniczki zupełne obu stron równania 1
2
cos a
i na tej podstawie różniczkę da
da = - -SSgJL dH„ + S2ŁJL dnK + dk
D
D
D
Jest to przyrost różniczkowy kąta a na skutek różniczkowych zmian zmienny pośredniczących wyrażony w mierze łukowej. Mnożąc ostatni związek stronami pi / odpowiedni zamienik p, przejdziemy do miary praktycznej
, „ p" ■ COS2a p" • cos2a p"cosa-G
da" = - --dHp + ±---dHK + -£---dk
i zapiszemy rezultat, stosując formę rachunkową
da =
dHD
dkL
p •cos a
p -cos a
dk
2
p"•cos a•G
(3.4
D D D
Ponieważ skrócone równanie poprawki dla przyjętych oznaczeń ma postać
va = da 4- ap” — aob (3.4
więc w wyniku podstawienia otrzymamy
va =
dHu
dPL
p -cos a
D
p ■cos a D
dk
p" • cos" a • G D
+ a|,r/ a'"
(3>
co jest poszukiwanym równaniem poprawki kąta pionowego.
Pozostaje jeszcze wyjaśnić sposób obliczenia przybliżonej wartości kąta a koniecznej do rachunku wyrazu wolnego
1 = apr/ — aob (3/
Jest to, oczywiście, wartość kąta obliczonego dla przybliżonych wartości argunu tów Hp™, Hk™, kp™ z zależności stanowiącej podstawę wyznaczenia da. Będzie wii
lgapr/ = -1- • ( - Hp™ + Hp™ - ip + wK + G • kp™ - G - c)