viewer16

86

l© mo« zmąć potraktowane bardzie) skrótowo. l>cn<»tu>e ono również dynamiczne stanowisko polityczne — lub, znewu, kategorię_

powiązanych rclaoami^eboc konkurujących stanowisk —j a nie s ta tycz* ny warunek lub odrębny „rzecz*. Stanowiska przyjmowane przez zagraniczne ojczyzny łączy aksjomat o wspólnocie więzi narodowej

ponad granicami paósrw i obywatelstwem oraz idea, źe ta wspólnota czym pansiwxi odpowiedzialnym, w pewnym sensie, nk tylko /-a jego własnych obywateli, lecz także /a rodaków, którzy mieszkają w innych państwach i mają inne obywatelstwo. Tc podzielane założenia i orientacje określają stanowisko ojczyzny w ogólności. Istni-cjc jednakie znaczna różnorodność poszczególnych stanowisk występujących w ojczyźnie, znaczna różnorodność w rozumieniu tego, en zakładana odpowiedzialność za zagranicznych rodaków pociąga za sobą: Czy rodacy, mieszkający jako mniejszości w innych państwach, powinni otrzymywać wsparcie moralne, ety również materialne? Jakiego rodzaju związki i relacje z ojczystym krajem powinny być wspierane? Czy i jakiego rodzaju przywileje imigracyjnc i związane z nadawaniem

obywatelstwa należy zaoferować rodakom z zagranicy? Do przyjmowania jakiego rodzaju postaw wobec państw zamieszkania należy ich zachęcać? Jakiego rodzaju stanowisko wobec' tych państw powinna przyjąć zagraniczna ojczyzna? Jak silnie powinna ©na demonstrować swoje obawy co do ich polityki wobec mniejszości? Jaka waga powinna być nadana tym obawom w kształtowaniu ogólnych relacji ojoeyttcgo kraju 2 państwami, w który ch mieszkają zagraniczni rodacy? Jak silnie powinny być wyrażane cc obawy na rozmaitych międzynarodowych forach, które monitorują i ustanawiają standardy w zakresie polityki wobec mniejszości? Wszystkie te pytania są nożnie rozstrzygane W państwach będących zagranicznymi ojczyznami.

Rożne stanowiska konkurują w ojczyźnie nic tylko pomiędzy sobą, lecz także z innymi stanowiskami, które odrzucają podstawowe założenie polityki utrzymywania więzi z rodakami za granicą lub -co najmniej ustanawiają ostre limity dopuszczalnych jej form. Zgodnie /. tymi aniysolidamoiciowymi stanowiskami* które m bardziej zgodne z klasycznymi rozumieniami relacji międzypaństwowych 1 z prawem międzynarodowym, państwo może, a w istocie musi, ochraniać własnych ebyuauli, nawet jeśli mieszkają oni w innych państwach. Nic może ono tednak w prawomocny spotób ochraniać iWOich rodaków, którzy mieszkają w innym państwie i posiadają obywatelstwo tego państwa. Pole walki o kształtowanie polityki pańllWOWCj jest zatem konstytuowane pr«* spór o to, <ry i jak państwo ma być ojczyzną dla jego rodaków mieszkających w innych państwach.

POTRÓJNY ZWIĄZEK;

RELACJA MlIąDZY POLAMI RELACYJNYMI

Jak już wskazywałem wcześniej, mniejszość ■narodowa, zorientowane narodowi) państwo i zagraniczna ojczyzna powinny być pojmowane nie jako dane, analitycznie meredukowalnc byty, lecz raczej }«łw pola zróżnicowanych i konkurujących ze vobą stanowisk, jako areny zmagań między konkurującymi stanowiskami, Potrójna relacja między tymi trzema „elementami” jest w len sposób rz/«śry pr<iW(-JćjrncT(iZxjJlvM gO&MU a relacje [h 'miedzi tsmr tr/crna polami

Ortn*atnym aśpćktcn’i tego trójkątnego związku relacyjnego jest wzajemnie zwrotne monitorowanie pomiędzy polami: jcdiwstki d/.ia-laiącc na każdym z tych pól ściśle i ciągle monitorują relacje oraz działania na każdym * pozostałych dwóch pól. Ten proce* ciągłego, wzajemnego monitorowania nie powinien być pojmowany w sensie biernym jako rejestrowanie lub transkrypcja wydarzeń na innych polach. Monitorowanie wymaga raczej selektywnej uwagi, interpretacji i reprezentacji. C.zęstn interpretacja innych poT jest kweS-tionowaffaTstaje'się przedmiotem rtfirteenuuy/nych swej;?" między podmiotami działającymi na danym polu.

Takie zmagania pomiędzy konkurującymi reprezentacjami se-tcnuzetuga pola mogą ściśle wiązać się ze zmaganiami miedzy konkurującymi stanowiskami tctn-nąirz danego pola. I tak, walka o zmobilizowanie na rodowej mniejszości może być powiązana ze zmaganiem

o prezentowanie państw a zamieszkania jako zorientowanego narodowa lub represyjnego wobec mniejszości. Zamiennie, rzecznicy orientacji narodowej w państwie mogą dążyć do przedstawienia mniejszości