o. « N 1
IM IM W H- N
C O <ł
H T I
H- N • •
O- |
W ■
t *
Tablica XXVI
Porównanie głównych własności łożysk ślizgowych i łożysk tocznych
Łożyska | ||
Kryteria |
ślizgowe |
toczne |
RUCHOWE Nośność - dla obciążenia stałego |
przy tarciu płynnym bardzo duża (możliwość regulacji odpowiednia ukształtowaniem i smarowaniem) , przy tarciu mieszanym ograniczona własnościami ślizgowymi materiału łożyskowego |
duża, ograniczona trwałością, zmniejsza się ze zwiększeniem prędkości obrotowej |
• dla obciążenia zmiennego |
duża, ograniczona ukaztałtowaniem, smarowaniem i wytrzymałością materiału łożyskowego |
duża. ograniczona trwałością (jak wyżej) |
- podczas rozruchu |
mała (z wyjątkiem łożysk odciążanych hydrostatycznie) ze względu na tarcie mieszane |
duża, równa w przybliżeniu nośności ruchowej |
• wpływ uderzeń 1 drgań |
na ogół odporne, zdolność amortyzacji uderzeń i tłumienia drgań dzięki warstwie oleju |
wrażliwe na uderzenia i drgania |
Prędkość |
ograniczona ciepłem tarcie, lecz równocześnie! wzrost prędkości umożliwia łatwleleze uzyskanie tarcia płynnego (por. związek wyrażony liczbę Sommerfelda), możliwość rozszerzenia zakresu prędkości przez stosowanie małolepkich smarów (gazy) |
ograniczona (przy danym obciążeniu) trwałością, ze zwiększeniem obciążenia zmniejsza się dopuszczalna prędkość, możliwość zwiększenia prędkości dopuszczalnej przez zastosowanie łożysk specjalnych |
Tarcie |
wielkość zależna od rodzaju tarclst przy tarciu mieszanym zależy od materiału łożyskowego i smaru (p - od 0,3 do 0,005), przy tarciu płynnym zależy w przybliżeniu od wyrażenia i nZd?l/L |
na ogół mnlsjsze niż w łożyskach ślizgowych, szczególnie przy rozruchu i wybiegu, straty tarcia w przybliżeniu proporcjonalne do prędkości obrotowej (u ■ - 0.003-0,001) |
' |
(n - prędkość obrotowa, d, 1 -średnica 1 długość łożyska, L -luz łożyskowy), | |
podczas rozruchu na ogół duże (z wyjątkiem łożysk z odciążeniem hydrostatycznym) , wielkość współczynnika tarcie podczas tarcia płynnego porównywalna ze współczynnikiem tarcia łożysk tocznych | ||
Pewność ruchowa |
duża, przy tarciu mieszanym zależna w dużej mierze od materiału łożyskowego, bardzo duża przy tarciu płynnym |
bardzo duża |
Trwałość (liczona czasem pracy bezawaryjnej łożyska) |
przy tarciu płynny teoretycznie nieograniczona (zależy od trwałości smaru), przy tarciu mieszanym zależy od charakterystyki przeclw-zużyciowej materiału łożyskowego, dla obciążeń zmiennych - ograniczona zmęczeniem materiałów |
ograniczona zmęczeniem materiałów elementów łożyska, zależna zarówno od obciążenia, Jak 1 prędkości |
Warunki pracy - rozruch w niskiej temperaturze |
zły |
dobry |
• praca w wysokiej temperaturze |
ograniczona dopuszczalną temperaturą smaru, w stopach na osnowie cyny i ołowiu dodatkowo ograniczona spadkiem twardości materiału łożyskowego |
ograniczona dopuszczalną temperaturą ameru |
- korozja |
możliwość użycia materiałów odpornych na korozję (z równoczesnym stosowaniem płynnego środka korodującego Jako smaru) |
mało odporne, możliwość wykonania łożysk specjalnych (ze stali nierdzewnej) |
Warunki pracy - zanieczyszczenia y |
możliwość pracy bezawaryjnej z zastosowaniem odpowiednich materiałów łożyskowych |
szkodliwe |
Hałas |
praca cicha |
występuje w różnym natężeniu, w zależności od wykonania, prędkości 1 możliwości rezonansu obudowy |