021201

386

winni są sobie sami ludzie, częścią przewrotnym sposobem życia, częścią przez rozpieszczenie lub zły wikt. Dzisiejszy sposób życia zaleca rozmaite mody, które ludzkość rozdelikacają, dręczą; noc zamienia na dzień, i zgubne zdrowiu wprowadza zwyczaje. Na czele tej głupiej przewrotności kroczą kobiety zdenerwowane i przeczulone. Ale i mężczyźni nie wiele lepsi dziś od kobiet. Koło-wacizna skrzywionej cywilizacji rozpieściła ich i roz-nerwowała od stóp do głowy. Wikt prosty i zdrowy zarzucono, najlepsze pokarmy przyprawami zepsuto. Dzisiaj swoją wyższość i cywilizację chcemy okazać przez to, że żywimy się w cukierni, i smakołykami drażnimy podniebienie, nie myśląc o tern, ile szkodzimy przez to swemu organizmowi.

Namiętności zrobiły także olbrzymie postępy w ludzkości. Ileż to tysięcy ludzi wykopało sobie wczesny grób przez używanie wielkiej ilości trunków?! A u ko-goż zjawia się najprędzej wodna puchlina? Oto u ludzi pijących dużo piwa lub innych trunków, u tych, którzy nadużywając trunków, nadto soki ustroju zepsuli ciasteczkami i zaprawami korzennemi.

Mów, pisz, upominaj po raz setny, ludzie nie chcą ci wierzyć tak długo, dopóki choroba nie przykuje ich do łóżka. Skrucha zjawia się wtedy, ale zapóźno. Dlatego łaskawy czytelniku: Staraj się prowadzić rozumny sposób życia! A jeżeli nie wiesz na czem on polega, weźmij do ręki moją książkę p. t. „Tak żyć potrzeba, a tam znajdziesz wszelakie w tym względzie objaśnienia. Po tej dygresji wracamy do naszej rzeczy, i rozglądajmy się dalej po świecie roślinnym.

Nasuwa nam się przed oczy „świetlik lekarski^u. Robi on honor swemu nazwisku, i już niejednemu choremu na oczy przyniósł ulgę i pociechę.

Zapytasz może, jak się go używa? W bardzo prosty sposób. Weźmij pokrajanego świetliku tyle, ile we trzy palce się zmieści, zalej to pół litrem gorącej wody, zagotuj przez kilka minut, ochłódź, i przecedź ten odwar przez płótno lub bibułę do flaszki, aby był zupełnie czysty. Z odwaru robi się okłady na oczy, lub kąpiele oczne, jak o tern obszerniej w „Moim testamencie “. W podobny sposób robi się woda na oczy z piołunu, z aloesu, i z kopru włoskiego, wszystkie ono wielce są skuteczne.

Kwiat tarniny zmieszany ze świetlikiem, dobrą jest herbata na zatwardzenie, i sprawia łagodny stolec.

Słoma owsiana. Wielu zapyta z przekąsem: „Cóż to, stary proboszcz poleca nam jeść teraz słomę? Nie, ale chcę zwrócić was:«ą uwagę na skuteczność owsianej słomy dla ludzkiego ustroju. Kto nie zna jej wysokiej wartości, ten nie potrafi jej ocenić. Byłoby dobrze, gdyby każdy wypił 5 lub 6 filiżanek w miesiącu tej herbaty, a ustrzegłby się wielu chorób. Okłady z gorącego odwaru owsianej słomy bardzo są skuteczne w kolce, w dolegliwościach brzucha itd.Inne zabiegi z owsianej słomy, jakoto kąpiele, zawijania itd., opisałem dokładnie w „Moim testamencie⁴*.

Herbata z głogu i słomy owsianej doskonałą jest dla chorych na nerki.

Ponieważ na świecie tak dużo jest chorych na żołądek, więc rozglądnijmy się za ziółkami, które leczą żołądkowe cierpienia. Jest ich bardzo wiele. Wymienię tylko najważniejsze i zaczynam od jałowcu. Kto kiepski ma żołądek, niechaj od czasu do czasu robi kurację jałowcową, która polega na tern, aby pierwszego dnia rozgryść i zjeść 5 ziarnek jałowcu, drugiego 6. i tak codzień jedno ziarnko więcej, aż się dojdzie do 15 ziarnek. Potem codzień o jedno ziarnko mniej, aż się wróci do pięciu.

Centurja, bobrek trójlistny, piołun, dzięgiel, koper włoski, anyż, t a t ar a k owy k o r z e ń, (kalmus), kminek, ziarnka z dyni, gencjana, rumbarbarum, pieprzowa mięta, majeranek i ty m i a n e k,— wszystkie znakomitemi są ziołami na żołądek. Dobrotliwy Stwórca tak nas hojnie zaopatrzył w zioła, że możemy wybierać to, co nam lepiej służy i smakuje.

Kto miewa wzdęcia, dużo wiatrów, niechaj pije herbatę z kopru włoskiego, a wkrótce wolnym będzie od tej plagi.

Iluż to do mnie przyjeżdżało, którzy latami chorowali na żołądek, i już ledwo kilka potraw znosić mogli.

25*