0035

MIESZKO I.

20

I. 2.

z dalą XVII Kai. lunii (16 maja)^{1 2 3})’. Trzy ostatnie zapiski mówią ogólnie tylko o śmierci ks. Mieszka, i nie ma w nich żadnych wzmianek, wskazujących wyraźnie na Mieszka I. Należy załom dojść, czy je odnieść należy do Mieszka. 1, czy leź do innego księcia polskiego tegoż samego imienia. Otóż co do zapiski Nekr. Bamb. zwrócono już uwagę na to *), że nie może ona dotyczyć Mieszka I, albowiem klasztor św. Michała w Bam-bergu powslał dopiero za czasów Henryka II, a więc już po śmierci Mieszka I. Do tego trzeba dodać rzecz ważniejszą, że ręka, która do Nekr. Bamb. wciągnęła niniejszą wiadomość, jest stosunkowo bardzo późną: najwcześniejsza , zdeterminować się dająca zapiska tej ręki, odnosi się do faktu z 6 stycznia. 1121 r..; poprzednia zaś, wcześniejsza ręka, zanotowała jeszcze wypadek z BO lipca 1112 r. Notatka, o śmierci ks. Mieszka, która powstała co najwcześniej dopiero w początkach w. XII, nie może tedy odnosić sic do Mieszka J. (III. 17j. Nie mniej leż błędnem jest zapatrywanie, jakoby zapiska Kalend, kap. krak. dotyczyła Mieszka I. Nolatki nekro-logiezne tego kalendarza nie sięgają dalej wstecz, jak ostatniej ćwierci wieku XI, gdyż nawet znajdująca się lam notatka o śmierci rzekomo Bolesława Chrobrego, nie odnosi się, jak to niżej okażemy, do niego (l. 8 i III. Ki). Niewątpliwie o Mieszku 1 mówi zapiska Bocz. nekrol. Fuld., zawiera ona bowiem datę roczną 992; ale mniemanie prawii' powszechne, jakoby podana tamże data 12 maja była datą jego śmierci, jest błędnem. Błąd ten wynikł z nicdosiatec/nego uwzględnienia różnicy, jaka zachodzi pomiędzy nekrologiem a t. zw. rocznikiem nekrologicznym. W nekrologu podstawą do rozłożenia zapisek jest rozdział roku na poszczególne dni; pod każdym dniem zapisuje się wiadomości o śmierci osób z rozmaitych lat. .leżeli taki nekrolog prowadzony jest przez czas dłuższy, naówczas pod każdymi dniem zebrać się może kilkanaście lub kilkadziesiąt zapisek, z których każda poświadczać będzie, że wspomniane tamże osoby rzeczywiście w tym dniu (choć w rozmaitych latach) umarły. Innym jest charakter zabytku fuldajskiego. Wprawdzie i tutaj chodzi o zapiski, dotyczące zgonu rozmaitych osób. ale zapiski te rozłożone są według lat, tak. że każdy rok stanowi osobny dla siebie oddział. Dopiero w obrębie poszczególnych lat umieszczone są zapiski, podające śmierć odnośny cli osób. Z tych zapisek niektóre mają datę dnia, inne zaś są bez daty dziennej. W roczniku tym po pewnej zapisce datowanej według dnia następuje tedy częstokroć kilka lub kilkanaście zapisek niedatowanyeh według dnia, których nie można odnosić do owej naczelnej daty dziennej, albowiem niepodobna przypuścić (pomijając wypadki wyjątkowe), ażeby w tym samym roku tego samego dnia zmarła naraz tak znaczna liczba osób, któremi klasztor fuldajski miał powód szczegółowo się interesować. Które zapiski mają datę dnia, a które jej nie mają, bardzo łatwo odróżnić, albowiem każdy nowy fakt zgonu, który zaszedł w innym dniu, aniżeli zgon poprzednika zapisanego w roczniku, zaciągano tamże w osobnym wierszu; gdzie więc w wierszu jakimś obok nazwiska podano oznaczenie dnia, tam dzień ten uważać należy za dzień śmierci zapisanej tuż obok osoby; gdzie zaś obok nazwiska nie ma w tymże wierszu podanej daty dnia, tam o dniu śmierci tejże osoby nic pewnego wnioskował- nie możemy. Otóż grupa zapisek, umieszczonych w Kocz. nekr. Fuld. pod r. 992. na które w lem miejscu zwrócić musimy uwagę, przedstawia się w sposób następujący: W jednym wierszu: IV. Id. Mai obiit Gerbracht pr. mon. abba; w wierszu następnym: Misicho marchio (Kod. II ma tu zapiskę: obiii Misicho comes et Scl.): w wierszu dalszym: Fast bur; wreszcie w następnym wierszu: II Kul. Dec. oh. Thiotolf pr. et mor. Z lego wynika, że datę unia mają tylko zapiski dotyczące (ierbraehta i Thio-tolfa, nie mają jej zapiski dotyczące Mieszka i Fastbura, data zaś IV. Id. Mai (12 maja) odniesioną być może tylko do Kerbraclila. nie zaś do Mieszka. Zatem z Kocz. nekr. Fuld. tyle tylko co <lo Mieszka wnioskować można, że zmarł między 12 maja a BO listopada, albowiem zapiska, dotycząca jego osoby, umieszczona jest pomiędzy dwiema innemi powyższe daty noszącemi zapiskami*). Z tego

1

Drugą, trzecią i czwartą zapiskę odnosi do Mieszka I i oświadcza się ostatecznie za dniem 25 maja li.no pelt

2

Gesch. Pol. 103 uw. 3-i; pierwszą, trzecią i czwartą. Bielowski w Mon. Poi I. 262 u w. 3. i przyjmuje jako dzień śmierci 11 lub 12 maja; pierwszą Zeissberg, Miseco 1. 78, wyrażając co do innych wątpliwości, azali odnoszą się do Mieszka t (por. 98 uw. I); drugą i piątą Griinhagen. Schles. Reg. I. 4, oświadczając się. podobnie jak Iloepell, za 25 maja; wreszcie pierwszą (odrzucając wszystkie inne) Abraham, Organ. kość. w Pol., wyd. II. 27 u w. 1. — 2) Zeiss berg, Miseco I. 7H. —

3

Podnoszę, że pierwsze i jedyne dotąd uwzględnienie właściwego znaczenia zapiski o Mieszku w Rocz. nekr. Puld. znajduje się w pracy Abrahama. Organ. kość. w Pol. 27 uw. 1: „pod r. 992 między IV Li. Mai a 11 Ma'. De,-, zapisano Misicho marchio-.