0047

45

KRÓLESTWA POLSKIEGO.

Tegoż roku Kazimierz Polskę barzo popustoszoną częścią od nieprzyjaciół, także onemi wielkiemi mory, Niemcy osadził, którzy częścią sami dobrowolnie szli, częścią też za staraniem jego przywabieni byli, którym wielkie wolności dawał, cod potem historya opowie.

Pojął trzecią żonę Kazimierz Jadwigę Henryka głogowskiego książęcia córkę w roku 1359. Tegoż roku niepotrzebnie do Wołoch z wojskiem wtargnął z tej przyczyny. Po śmierci Stefana wojewody, dwa synowie jego o państwo spór wiedli Stefan i Piotr. Piotr acz był młodszy, wszakoż dla sposobniejszych obyczajów, wszyscy mu więcej państwa życzyli. A tak on mając pomoc z Węgier, ziemię opanował.

Stefan z niektórymi Wołochy sobie życzliwymi do Polski uszedł, a gdy się obie-cował zawsze być hołdownikiem króla, snadnie sobie pomoc uprosił; zebrał wojsko Kazimierz z Małej Polski a z Rusi, posiał z nimi Stefana do Wołoch. Piotr bacząc nierówne wojsko swe przeciwko polskiemu, bojąc się bitwy zwieść, umyślił zdradą ich gromić, czego dokazał, jakoć to potem historya opowie.— Roku tegoż Kazimierz król posiał do Wołoch okupując więźnie, co łatwie otrzymał,

Potem było wielkie powietrze po wszystkich wsiach i miasteczkach; w samym Krakowie umarło 20 tysięcy ludzi, wszakoż piszą, że więcej w to powietrze pomarło ludzi zacnych niżli ubogich.

Roku drugiego, kiedy pisano 1361, Kazimierz król posłał do Urbana piątego papieża, prosząc, aby w Rusi we Lwowie cathedra metropolica być mogła, co łatwie otrzymał. A tam naprzód był Chrystyn napierwszym arcypiskupem, od gnieźniejskiego poświęcony.

W roku 1362 wielki głód dla nieurodzajów Polskę utrapił, wszakoż za opatrznością królewską nie mógł barzo ludzi potępić, o czem w historyi.— Potem Karolus cesarz Helżbietę wnuczkę Kazimierzowę, Bogusława książęcia szczecińskiego córkę pojmował.' A tak onemu weselu miejsce złożyli w Krakowie na zapust, na które przyjechali proszeni od Kazimierza królowie: Ludwik węgierski, Zygmunt gotski albo duński, Piotr cypryjski, Dunajem do Wołoch, a tam ztąd ziemią do Rusi, aż do Krakowa. Książęta też: Otto bawarskie, Zemowit mazowieckie, Bolesław świdnickie, brat Bernarda zmarłego, Władysław opolskie i Bogusław z córką. Potem przyjechał cesarz z ochędo-żnym prawie cesarskim pocztem, któremu oni wszyscy królowie i książęta z Kazimierzem milę przed Kraków zajechali. A gdy się już przybliżał cesarz ku Krakowu, tam mu panna z ojcem i z wielą pań, panien zajechali; z wielką uczciwością wprowadzon do Krakowa, a na prośbę Kazimierzowę zaraz się na zamek obróciły wszystkie dosyć hojnie częstowam.

Odprawiwszy wesele, a wieczne przymierze między sobą oni królowie z cesarzem uczyniwśzy, dał Kazimierz za posag wnuczce swej albo siestrzenicy sto tysięcy złotych. Tegoż czasu w Bytomii zniszczał kruszec srebrny, gdy mieszczanie zabili dwóch kapłanów, Piotra plebana i Mikołaja wikarego, albo kaznodzieję jego, o czem w historyi będzie.

W roku 1370 Kazimierz w sędomierskiej ziemi polując, w dzień Narodzenia Panny Maryi goniąc jelenia, spadł z konia, barzo się zbił, jako człowiek letni i cielisty, tak, że go zaraz febra popadła. Potem do Krakowa przywiezion, a co dalej to barziej chorował, sprawiwszy się chwalebnemi świętościami żywota dokonał; rozdał wiele skarbów do ko-