0265

250

PUZEMY.SŁ II (ż. MAŁGORZATA); WERONIKA; ELŻBIETA.

V. 10. 10a. 11.

rzata nic żyła już podówczas, jak z pewnością nie żyli wspomniani tamże dwaj jej mężowie; wszakże ze względu na ustęp: also se bewi&en mach met brecen, należałoby przypuścić, że w czasie tym jeszcze nie była zmarła. Pod data 1 maja 1315 r. p rozporządza tenże książę Eryk posiadłością Bergedorf, leżącą tuż obok Kirchwilrder i Gammę, posiadłości wiennycli Małgorzaty, przyezem nie ma powołanego jej konsensu, co zdawałoby się za tern przemawiać, że podówczas już nie żyła. Z pewnością zmarła przed 22 października 1318 r., albowiem pod tą datą Eryk rozporządza jej posiadłościami wiennemi Kirchwilrder i Gammę²)- Wobec tego uważać można rok 1315, i to czas pomiędzy 10 kwietnia a 1 maja jako datę jej zgonu. Golin²) podaje w istocie, że Małgorzata zmarła r. 1315. Daty tej nie znajdujemy w żadnym zabytku rocznikarskim ani kronikarskim; prawdopodobnie zaczerpnął ją Golin z rękopiśmiennego zestawienia napisów nagrobkowych katedry w Raceburgu'j, gdzie pochowany był drugi mąż Małgorzaty, a niezawodnie i ona sama. W lem wyprowadzona poprzednio na podstawie wzmianek dyplomatycznych data jej śmierci znajduje także stwierdzenie p.

io a. [W e r o n i k a].

Córkę tego imienia daje Długosz ⁶) Przemysłowi II, nadmieniając, iż razem z starszą swą siostrą Eufro-zyną (V. 7.) wstąpiła do zakonu trzebnickiego, gdzie przebywała naprzód jako siostra, a później jako ksieni. Nie zna takiej córki Geneal. S. Hedw. •) która wylicza dokładnie potomstwo Przemyśla, i wiele wiarogodnych szczegółów o niem podaje, i już sam ten wzgląd budzi wątpliwość co do przekazu Długosza. Staje się on jeszcze bardziej podejrzanym ze względu na to, że pominięcie córki, która w Trzebnicy, na Śląsku, miała pędzić życie, jest w źródle Śląskiem, jak Geneal. S. Hedw., nie do wytłomaczenia. W żadnym też z dokumentów nie występuje jakakolwiek Weronika jako siostra lub ksieni trzebnicka. Wobec tego przyjmuję, że przekaz Długosza jest w tym szczególe, jak zresztą w wielu innych, dotyczących potomstwa Przemyśla I, błędny, a imię owej córki bądź wymyślone, bądź przez jakieś nieporozumienie tutaj odniesione. Długosz, jak widzieliśmy (V. 8.), opuścił z umysłu znaną sobie z Geneal. S. Hedw. Annę, trzecią córkę Przemyśla i, która była mniszką w (Iwińskiej; stąd okazała się potrzeba zastąpienia jej inną, dla której skombinowanem zostało imię Weronika; okoliczność zaś, że jedna z córek Przemyśla (Eufrozyna) przebywała w^r Trzebnicy, mogła mu nasunąć domysł, że i druga wraz z nią udała się do tego samego klasztoru^s).

ii. Elżbieta.

Wzmiankę Chroń, princ. Pol.²): de duce Boleslao Kalisiensi non imenitur procesame heres, należy tło-maczyć w ten sposób, że Bolesław Pobożny nie pozostawił męskiego potomka; gdzieindziej bowiem¹⁰) toż samo źródło wyraźną ma wiadomość o jednej z córek Bolesława; inne zaś zabytki, prócz niej, wymieniają jeszcze dwie inne jego córki.

Kron. Wielk. ⁿ), wyliczając je, umieszcza na drugiem miejscu żonę Henryka V Tłustego, ks. lignickiego. Niepodane tamże jej imię uzupełniają źródła śląskie, jak Kocz. Wrocł.¹²), Rocz. mag. wrocł.^1:!), Chroń, princ. Pol.¹*¹), Bpom. Klar. wrocł.¹⁵) i Geneal. S. Hedw.¹⁶), nazywając żonę Henryka V Elżbietą; przeważna część ich stwierdza zarazem, że była to córka Bolesława Kaliskiego.

Ze w istocie Bolesław miał córkę tego imienia, poświadcza zapiska Rocz. Krak.¹⁷): Nascitur Elizabeth, filia Boleslai dticis Polonie. Zapiska ta umieszczona jest pod. r. 1263, zawiera tedy zarazem dokładną datę jej UTOdTATt. K\e ma powodu, podawać w wątpliwość powyższej daty, jakkolwiek bowiem mieści się ona

1

Hassę. Schles. Ilolst. Lauenb. Regest, u. Ukden III. nr. 314. — 2) Ibid. III. nr. 371. -p Stammtafeln. tabl. 58 i 73 — 4j Por. o tein uwagi    Cohna, ibid. do tabl. 58. — 5) Zestawienie miejsc źródłowych, z    których dadzą się    wysnuć wnioski o czasie śmierci Małgorzaty, zawdzięczam uprzejmości dra    Perlbacha. — 6) Hist.    Pol. II.    365.    ■ <) Mon.    Pol. IV. 650.

656. — 8) Por. też Ulanowski, O załóż, klaszt. św. Andrzeja w Krak. w Pamiętn. Akad. Umiej. Wydz. hist.-fil. VI. 36 uw. 5. — 9) Mon. Pol. III. 541. — 10)    Ibid. III. 506. — U) Ibid. U.    582. — 12) Ibid. III. 684.    — 13)    Ibid.    III. 684. —    14) Ibid. III.

506. — 15) Ibid. III. 692. —    10) Ibid. IV. 647. 655. — 17)    ibid. II. 839.