FizykaII53101

527

scią blaszki, jasność zaś onćj ulega zmianie, jeśli się blaszkę, leżącą na stoliczku przyrządu polaryzacyjnego, obraca na jćj płaszczyźnie około osi całego przyrządu, nie ruszając głównych części składowych tegoż, albo jeśli się to samo czyni z analizerem, zostawiając blaszkę nieruchomą w pierwotnem jej położeniu. Gdy przez nią tylko fale tego światła przechodzą, które jest w pewnych dwóch do siebie prostopadłych kierunkach spolaryzowane, więc ona zaciemnia się, ile razy którykolwiek z tych dwóch głównych kierunków na płaszczyźnie polaryzacyi światła wnikającego leży, podczas gdy analizer położenie na krzyż zaj-™nje. Blaszka jednostajnej grubości okazuje na całćj swój powierzchni jednę tylko barwę; jeżeli zaś grubość jej w różnych miejscach jest różna; wtedy jest ona wielobarwną. Dla tego powkładawszy drobne blaszki gipsowe różnej grubości jednę obok drugićj na szklannej tafelce według danego wzoru barwnego ¹ spoiwszy je ze sobą należycie balsamem kanadyjskim, otrzymuje się różnobarwne figury, jakoto: gwiazdki, motyle, braciszki i k p., które za obróceniem analizera o 9Q“ zmieniają swe barwy na dopełniające. Ponieważ barwa gipsowej blaszki zawisła od jej grubości, więc na tafelkach, sferycznie ześlifowanych, widać różnobarwne pierścienie spółśrodkowe, a płytki, na sposób klinów' z ostrzem obrobione, okazują równoległe barwne paski, "wstępujące po sobie regularnie i zmieniające się stopniowo z grubością płytki. Zamiast klinowatych płytek gipsowych są też w używaniu płytki kwarcowe, wycięte równolegle do osi kryszta-¹¹¹ i następnie klinowo zeszlifowane. Rozkładając pryzmatycznie °arwy polaryzacyjne, rzuciwszy najprzód zwykłym sposobem widmo na zasłonę, a potem ustawiwszy blaszkę gipsu, pomiędzy dwiema pryzmami Nikola umieszczoną, przed samym otworem, Przez który światło wpada do ciemnej izby, pojawiają się ciemne Paski na zasłonie (Tabl. III Nr 6, 7 i 8),. Fig. (na nast. str.) wystawia przyrząd wygodny do obserwowania tych barwpola-ryzacyjnych i ciemnych pasków. Pryzmy Nikola wsuwa się w o-brączki m i »/, założywszy blaszkę gipsową, umieszczoną pomiędzy dwiema, balsamem kanadyjskim ze sobą zlepionemi i w drewnianą obręcz oprawnemi, tafelkami białego szkła, na mosiężny Półkolisty pasek bb. Mechanik Albert nadaje temu przyrząd o-