FizykaII74301

737

najprzód cewki tylko na cal długiej, która była zrobiona z miedzianego, 25 stóp długiego, a 1 do iy₂ linii grubego i należycie wełną obwiniętego drutu. Wewnętrzna średnica tej cewki miała 1 y₂ cala długości. Puściwszy silny strumień przez taką cewkę, wkłada się do nićj pręt stalowy, przezuaczony do namagnesowania i posuwa od jednego końca do drugiego kilkanaście razy, potem zatrzymuje się go w chwili, kiedy właśnie środkowa część jego leży w cewce i przerywa strumień. Pręt ten okazuje się magnesem po wyjęciu z cewki. Zamiast cewek z druta są też w używaniu cewki taśmowe, które się otrzymuje z pasków cienkiej miedzi, iy₂ do 2 centimetrów szerokich, z jedućj strony wełnianą lub jedwabną nieco szerszą wstążką nakrytych, aby metal przy zwijaniu go na cewkę był ciągle odosobniony. Końce tych pasków są zakrzywione pod prostym kątem do zwojów i bywają za pomocą metalowych ścisków z drutami biegunowymi stosu połączone Prick przekonał się, że w razie używania słabszych strumieni lepiej jest magnesować stal elektromagnesem, niż cewką Eliasa. Szczególnie w tych razach elektromagnes ma wielką przewagę nad cewką magnetyznjącą, gdzie pręty są grube i z bardzo twardćj stali. Sposób użycia ich jest bardzo prosty. Środek pręta, wziętego do namagnesowania^ kładzie się- na północnym biegunie elektromagnesu i posuwa z pewnym naciskiem jednę jego połówkę 15 do 20 razy po tym biegunie, a następnie czyni się to samo z połówką drugą na biegunie południowym tego samego elektromagnesu. Naturalnie ta połówka pręta stalowego otrzymuje biegun północny, która po biegunie południowym elektromagnesu była suwana.

Siła magnetyzująca cewki zawisła według prób Lenca i Ja-kobiego *) od ilości skrętów drutu, tudzież od mocy strumienia, który przez jćj zwoje przebiega. Iloczyn z tych dwóch liczb, z których jedna ilość skrętów cewki a druga moc strumienia w niej krążącego wystawia, nazwano magnesującą siłą cewki. Średnica zwojów jest prawie bez wpływu na obudzony magnetyzm w miękkiem żelazie, jeżeli końce pręta dosyć z cewki po •obu stronach wystają. W tym tylko przypadku, kiedy one wcale z niej nie wyzierają, skuteczność węższych skrętów jest nieco

J Pogg-. Amialcn, tom 47.

Fi/.yUa T. II.

93