ROZDZIAŁ 20. TRANSPORT I KOMUNIKA
673
(fig. 536 i 541, c—E). Rękojeści ich bywają dość długie; tylko na Dniestrze (między Tłumaczem a Tłustem) spotykałem zupełnie krótkie. Podobne do naszych wioseł są bośniackie oraz hercegowińskie (fig. 537, d; 541, G), choć często miewają pióra większe. Wiosła o piórach szerszych a krótszych, bardziej „do łopaty podobnych", mają być jakoby w użyciu nad środkowym Niemnem (we wsiach litewskich) i na Wielkorusi północnej.
Ale odnośne wiadomości, zasługujące zresztą na baczną uwagę, nie są zupełnie pewne; tak samo i rysu-nekłopatkowatego wiosła kozackiego, podany przez Beauplana.
Na wschodniem Polesiu a także na północnej Wielkorusi, zapewne zaś i w innych krajach wschodnio-sło-wiańskich, są m. i. w u-życiu prymitywne rów-nowąskie wiosła o dwu piórach (fig.
541, F), a więc podobne do tych, jakiemi posługują się np. tubylcy Syberji i wiele innych ludów poza - słowiańskich. U inorodców i Wielkorusów, zamieszkujących nad dolną i środkową Wołgą a także na Syberji, widywać można wiosła całkiem od poprzednich odmienne, z piórem liścio watem (fig.
541, B). Na Syberji służą one do wiosłowania i sterowania; na Wołdze zaś niemal wyłącznie do sterowania. Niektóre z nich, używane nad dolną Wołgą (fig. 541, B), przypominają nieco z kształtu wiosła, spotykane np. w Persji, na pewnych obszarach Afryki etc., nacechowane osobnem niewiel-
K. Mo*2\ńtki. Kultura lodowa Słowian, cz. 1. 43
541. Wiosła. - A. Ural (Z dolna Wołga (Z. S. S. R.) Wołyń (Polska) dawa, Podlasie.
E. Ff
5. S. R.). — B. Środkowo-C. Szpanów, pow. Równe, D. Żłóbek v. Źołobok, pow. Wło-E. Berszty, pow. Grodno, Białoruś {Polska). — F, Pow. Rzeczyca, Polesie (Z. S. S. R.). — G. Bośnia {wg modelu w Muz. etn. w Sarajewie). — A i B wg .7. Janki, l. c., str. 561, fig. 525 i str. 562, fig. 529; F wg rys. Cz. Pietkiewicza; pozostałe rysował autor.