klsti589

619

ROZDZIAŁ 20. TRANSPORT I KOMUNIKACJE

Mapka 18. Zasięgi typów nosideł w Polsce. 1. Nosi-(lło nieekowate. — 2. Nosidło drążkowe. — 3. Brak wiadomości (wyjąwszy okolice, co do których podano na mapie odmienne objaśnienie).

już znane przed laty uosidło nieekowate; cofnęło się jednak ostatnio przed drążkowem, gdyż, jak mię informowali sami włościanie, młodszej ich generacji „nie chce się trudzić nad jego dość mozolnem wykonaniem, a przytem i drzewa odpowiedniego brak“. Coś podobnego widzimy w wielu okolicach rdzennej Polski w stosunku do gązewko-wego wiązania cepów; choć zarzucone w tych okolicach oddawna, powraca ono jednak w ostatnich czasach; wymaga bowiem mniejszej ilości skóry, o którą teraz coraz trudniej. Zapewne do tejże kategorji faktów zaliczyć należy świeżą ekspansję jarzma kabłąkowego (ob. odnośnik do § 650).

629. Bardzo pospolite są wszędzie u Słowian rozmaitego rodzaju kosze i torby.

O pierwszych, a poczę-ści i o drugich mówiliśmy już w §§ 331 i n.,

353. Plecione z kory sześcienne torby nakrywane pokrywą czyli koszałki kryte (fig.

508, i) są, względnie były, szczególnie rozpowszechnione u Słowian północnych, sięgając ku zachodowi na ob-szaryniemieckie.zaś ku wschodowi do inorod-ców nadwołżańskich.

Nosi się je powszechnym zwyczajem na sznurkach, czy taśmach, przerzuconych przez jedno ramię w ten sposób, że torba znajduje się wtyle, nieco zboku. Obok -tych koszałek są też tu i owdzie w użyciu torby płócienne albo wprost zawiniątka, uczynione ad hoc ze szmaty płóciennej odpowiedniej wielkości, której dwa końce spowijają niesiony przedmiot, a dwa inne przerzuca się przez ramię i tam wiąże na supeł. Różnej wielkości torby skórzane znamy z północy i z południa; bywają między niemi ozdobne, naszywane materjałem, wyrabiane z białej skóry, przystrajane fren-dzlami, nabijane metalem etc. Na osobną wzmiankę zasługują małe skórzane torebki noszone doniedawna przy pasie przez Poleszuków, Białorusinów etc. U Lasowiaków, ludu lubelskiego, poleskiego i t. d. szcze-