FizykaII83101

825

ska z tego samego zdroju; wszystko spływa w jedną przedwieczną siłę, która wszędzie rozpostarła swoje działanie.¹¹

§ 124. Wymiar oporu przewodzenia prądu. Jeżeli w kole łącznikowem stosu Wolty, lub kolumny termoelektrycznej, albo galwanicznej cewki indukcyjnej znajduje się galwanometr, który przez wychylenie swojej igły magnetycznej moc strumienia w takim razie istniejącego okazuje, nietrudno powziąć przekonanie, że moc ta przy niezmienionem działaniu źródła elektryczności podnosi się, gdy jakaś cześć łącznika z tego koła wyjętą zostanie, a pomniejsza się, gdy wprowadzimy nowe jakie-przewodniki do obecnych już w temże kole. Zjawisko to okazuje wyraźnie, że każda część koła łącznikowego z osobna stawia strumieniowi elektrycznemu pewny opór, wskutek którego moc strumienia, pochodzącego z tego samego źródła, t. j., (według pojęcia -danego w § 97) ilość elektryczności, przechodzącćj w ciągu pewnego czasu przez jakiekolwiek przecięcie obwodu łącznikowego, doznaje zawsze odpowiedniego osłabienia. Ztąd wzięło się pojęcie oporu przewodzenia, którego wielkość oceniamy według osłabiającego wpływu, jaki on na moc strumienia wywie-a. Do należytego określenia tego pojęcia, posłużą następujące uwagi. Dwa przewodniki strumienia elektrycznego nazywamy pod względem elektrodynamicznym równoważnemi,. jeżeli w danym obwodzie łącznikowym jeden z nich miejsce drugiego bez naruszenia mocy istniejącego tamże strumienia zajmować może. Jednak tu nasuwa się zaraz pytanie, czy dwa przewodniki, okazujące się równoważnemi przy pewnych własnościach źródła elektryczności i jego koła łącznikowego, mogą się też nawzajem ■ zastępować w każdym innym przypadku, czy nie. Doświadczenie uczy, że w tym względzie przewodniki ciekłe inaczej się zachowują, niż stałe. Te ostatnie, szczególnie przyrody metalicznej, jeżeli w jakimkolwiek stosie są sobie rówrioważnemi, okazują się też równoważnemi we wszystkich innych zestawieniach stosów, byleby tylko w obwodzie łącznikowym graniczyły jedynie z przewodnikami stałymi i temperatura ich żadnej zmiany niedoznawała. Każdy więc przewodnik stały w obwodzie łączni kowym stosu zachowuje swój właściwy opór przewodzenia, niezależnie od sposobu powstania elektrycznego strumienia i prze-

Fizyka T. IX.

104