Image
02

93

bądź izbic umieścić mógł. Z wielką chęcią zaprowadził mnie do tego samego domu, gdzie sam przytułek znalazł, a w izdebce dosyd małćj pomiędzy francuzami miejsce i dla siebie znalazłem. Zwinąłem mój kożuch pod głowę i w ten moment w ciepłe usnąłem. Nad ranem słyszę strzały armatnie w niezbyt wielkićj od miasta odległości, porywam się z podziwieniem, że nikogo wię-cój prócz mnie w izbie już nie było; właśnie w tym czasie wszedł gospodarz domu, już w je-siennój porze życia będący, i te słowa prędko do mnie wymówił: jeżeli WPanu ojczyzna jest miłą, spiesznie uchodź, bo kozacy są już pod wałami miasta; dowiedziałem się od kaprala, w stancyi mojćj jeszcze będącego, że nogi ranne jego nie dozwalają panu rąk nieprzyjaciół uchodzid; postanowiłem przeto dad mu lubo maleńkiego konika lecz dosyd silnego, którego francuzi sądząc że nic uciągnąd nie zdoła, z sobą nie zabrali, każe go do sań zaprządz, a kapral powożid pana będzie. Z największóm ukontentowaniem przyjąłem dar tego zacnego człowieka, postawił on mnie w możności dalćj rejterowania się; nie tylko że kazał zaprządz do sań swego małego konika, ale nadto sam upakował w nie spory kawał słoniny, woreczek kaszy i kożuch do okrycia się; siadając szczere tylko uściśnienie było nagrodą temu zacnemu obywatelowi. Przebywszy rzekę Niemen, już wówczas dobrze zamarzniętą, przebyłem zarazem ostatni punkt nieszczęścia, jakie armija przed chwilą światu całemu imponująca na tój tu ziemi poniosła." Szczęśliwie dostaje się do Pruss, i przybywa dó miasta Gombina. Ze szczątków 4-go pułku zebrał się jeden bataljon, do którego przykomenderowany Rudnicki został. Wcielony do korpusu marszałka Dawusta, cofał się z niem do Drezna, zkąd przeznaczony został na wzmocnienie załogi Witemberga. Tu opisuje szczegóły oblężenia przez prusaków, szczęśliwe wycieczki: wreszczcie utworzenie jednego pułku 4-go z trzech dawniejszych 4-go, 7-go i 9-go. Pułk ten przeznaczony do twierdzy Magdeburga, wrócił do Wittenberga 20 Sierpnia 1813 roku i przeszedł pod dowództwo jenerała Dąbrowskiego. Rudnicki wtedy opisuje ciekawy wypadek wojenny. „Wykomenderowany zostałem z dvvoma kampaniami piechoty, celem udania się do miasta Jiitterbok, w assekuracyi mojój maszerował szwadron kawaleryi polskićj pod komendą szefa szwadronu Łagoskiego będący. Miałem sobie polecone, abym jeżeli zastanę jaką załogę i to niewielką, takową starał się z miasta wypędzić, militarnie się w mieście obsadzić, i wszelką żywność zabierać, późniój wozami ją do brygady odsyłać. Przymaszerowaliśmy pod Jiitterbok o godzinie 9 zrana: kawalerya uszykowała się na wzgórzu, a ja zająłem miasto tylko co przez prusaków opuszczone. Miasto Jiitterbok jest murem opasane, w którym trzy bramy egzystują. Rozprowadziłem warty, a widząc że u bram są duże zamki, poleciłem oficerom, że skoro odbiorą rozkaz cofania się, ażeby bramy zamknęli, i klucze od nich z sobą zabrali: podoficera zaś jednego posłałem na wieżę na ratuszu będącą, celem obserwowania poruszeń nieprzyjacielskich. Gdy to rozporządzenie ułatwione zostało, rozpocząłem żywność z różnych domów zabierać, i spiesznie do swego korpusu odsyłać. O godzinie 3 z południa, dał mnie podoficer z wieży znak, że liczne kolumny nieprzyjacielskiśj kawaleryi pod miasto się zbliżają. Wyruszyłem natychmiast z miasta i udałem się z kampanijami memi, w stronę kawaleryi swojćj: rozkazałem oficerom przy bramach stojącym, rejterować się; skoro się tylko ze mną złączyli, rozpocząłem ogólną wraz ze szwadronem kawaleryi rejteradę. Prusacy nie mogąc się¹ tak pręd-