Magazyn6Y201

588

HAWAI — HEDŻAS

climale of the Hawaiian Islands. New York 1855. — Gumplo-ttticz W.: Australja iOceanja. „Wielka Geograf ja Powszechna*¹— Trzaska, Everti Michalski. Warszawa 1935.— Hillebrand Af.j Flora of the Hawaiian Islands. Heidelberg 1888. — Hopkins: History of Hawaii. London 1866. — Krłimer A.: Hawan, Oslmikronesien und Samoa. Stuttgart 1906. — London K.: The New Hawaii. London 1923. — Marcuse A.: Die Hawai-schen Inseln. Berlin 1894. — Privał-Desehamel P,: Ocćanie. „Geographie Unirerselle”, t.X. Paris 1930.— Tumtnbly A.: Hawaii and its people. London 1900.

Włodzimierz Kowalski.

Hayek Friedrich August.

H. urodził się r. 1899 w Wiedniu. Po studjach na wydziale prawnym i ekono-miczno-politycznym na uniwersytecie wiedeńskim, uwieńczonych stopniem doktorskim, był w latach 1921—1926 urzędnikiem administracji austijackiej, a w latach 1927—1931    dyrektorem Austriackiego

Biura dla Badania Konjunktur. Od r. 1929 był docentem na uniwersytecie wiedeńskim, a od r. 1931 jest „Tooke-Professor of Kco-nomical Sciences and Statistics“ na uniwersytecie londyńskim.

H. jest wybitnym przedstawicielem młodszej szkolv wiedeńskiej w ekonomice. Szczególnie głośne stały się jego teorje konjunktury i kapitału. Jako teoretyk kon junktury jest H. przedstawicielem monetarnych teoryj przeinwestowania. Opierając się na rozróżnieniu Wicksella naturalnej i pieniężnej stopy procentowej, stwierdza, że z powodu rozbiegania się ich na skutek działalności kredytowej banków przedsiębiorcy zbyt wydłużają „drogi produkcyjne", a w odwrotnych warunkach kredytowych zbytnio je znów skracają. Wywołuje to zjawisko falowania życia gospodarczego. Na polu polityki gospodarczej H. jest zdecydowanym liberałem.

Ważniejsze prace: Geldtheorie und Kon-junkturtheorie. Wien 1929. — Gibt es einen Wiedersinn des Sparens. Wien 1931. — Prices and Production. London 1931. — Poza tern szereg artykułów w „Zeitschrift fur Nationalókonomie", „Economica", „Ekonomista" i t. d. Ponadto wydał: Beitriige zur Geldtheorie. Wien 1933. — Collectivist Economic Planning. London 1935-

Witold Trąmpczyński.

Hebrydy.

H. lub Wyspy Zachodnie, o powierzchni 5 821 km*, znajdują się u zachodnich wybrzeży Szkocji, do której należą. Dzielą się na Wewnętrzne czyli Przybrzeżne i Zewnętrzne czyli właściwe Hebrydy, stanowiące łańcuch zwężający się ku południowi o długości 210 km. Należą do nich również zachodnie archipelagi drobnych wysp: Flannan (lub Siedmiu Myśliwych) i św. Kildy. Z wysp przybrzeżnych największe są: Skye (1 331 km*), Muli (762 km*), Islay i Jura, a z oceanicznych: Lewis-with-Harris (1 593 km*). Zamieszkałe są 102 wyspy (80000 mieszk.), jednak tylko 70 ma ponad 10 osób. Najwięcej ludności skupia Lewis-with-Harris, bo 41% ogółu, zkolei Skye (18%) i Islay (9%). W grupie zewnętrznej jest jedno miasto, na płn. wyspy Lewis-with-Harris — Stornoway (4000 mieszk.). Większość wysp jest pagórkowata lub nawet górzysta, zwłaszcza z przybrzeżnych. Wysokości na Skye sięgają do 986 m n. p. m. Wyspy są głównie pustkowiem, częściowo zalesione, na 12% powierzchni uprawne, wyzyskane dla hodowli (owce i bydło), gdyż mimo wysokiej stosunkowo ciepłoty (średnia temp. stycznia 5⁰ C, lipca I3°C), deszcze (w Stornoway 106 cm rocznie), zachmurzenie, wilgotność i wietrzność czynią uprawę wyjątkową (ziemniaki i burak, na niektórych wyspach także jęczmień i owies). Ludność utrzymuje się głównie z rybołówstwa, poza tern oddaje się przemysłowi domowemu (wełnictwo). Nikłe jest górnictwo (łupki i marmur), więcej gorzelnictwa. Po rybołówstwie największe dochody daje turystyka. Turyści ściągani są licznie pięknem krajobrazu. Wiele tu pozostałości wczesnego chrześcijaństwa (ruiny).

Walenty Winid.

Hedżas.

H., kolebka islamu i święta ziemia świata muzułmańskiego, stanowi główną część składową państwa Saudji, które obejmuje poza H. również dawny sułtanat Nedżd oraz szereg pomniejszych krajów arabskich, jak emiraty Asir, Szammar, Dżof i al Ahsa.

H. jest ziemią zakazaną (Bied al Haram) dla wyznawców innych religij, jeśli chodzi o rejon otaczający bezpośrednio stolicę tego kraju, Mekkę, gdyż w mieście tern znajduje się największa świątynia islamu — Kaaba, zbudowana, według wierzeń muzułmańskich, przez praojca Abrahama i jego syna Izmaila, a więc najstarsza w świecie świątynia, poświęcona wierze w jedynego Boga.