28
%
włosiste, od wewnątrz z rowkiem, zrosłe z plewkaini lub czasem i wolne.
Gat. 1. J. pospolity [H. vulgare Lin.J. W. t. 25#. — Korzeń 1—2roczny, włóknisty. Źdźbło 3—5 dorastające, o-błe, nagie. Liście szorstkawe. Pochwy kresowane, a najwyższa rozszórzona. Języczek tępy i obejmujący źdźbło. Kłos nieco zwisły, 3—4" długi, 4ścionny. Kioski 6 rzędów tworzące a po dojźrzeniu tylko 4, z powodu, iż wszystkie skrajne więcćj wystają. Plewy w cienką szczeń wybiegające. Plewka zewnętrzna wewnętrzną mniejszą obćjmująca, a ość jej bardzo długa, tęga, brzegiem wstecznie-haczysto pilkowa-na. Ziarno zrosłe z plewką Tub nagie.— Ojczyzną jego środkowa Azya, a według wielu i Sycylia; lecz jako zboże dziś na całćj niemal kuli ziemskiej uprawiany, miejscami nawet jako ozimina.
Użycie lekarskie ziarna, jest nieco obszerniejsze niż się na pozór być zdaje. Jęczmień surowy— Hordeum crudum odnotowany, znany jest pod nazwiskiem tyzanny, jako napoju chłodzącego i rozcieńczającego we wszelkich niemocach gorączkowych; odwar ze słodu— mal-t u m jako odżywiający w osłabieniu, wyniszczeniu, gnilcu i t. p. bąć w napoju bąć w kąpielach zadawany bywa; Jęczmień omielony— II o r-deum mundatum v. ezcorticatum czyli kasza perłowa— H. perlatum bąć w odwarze na klćik do picia lub enem, bąć odnotowana na gęsto w postaci obkładów— odmiękcza , obwija, rozcieńcza we wszelkich zapaleniach, stwardnieniach, nieżytach, biegunkach i t. p. Robią także i rodzaj mąki czyszczonej— farina Hordei praeparata a z niój cukier jęczmienny— laccharum hordeatum, miły do użycia wka-szlach i nieżytach płucnych,
RODZAJ 28. Cukrowaniem LSarciinruni Lin.J.— Kłosy w podstawie otoczone włosami bardzo długimi. Kioski 2-kwiatowe, wszystkie płodne i parzyste, w podstawie wstawo-wate, a jeden bezszypułeczkowy. Kwiat niższy bezpłciowy i 1 plewkowy, wyższy zaś obupłciowy i 2plewkowy. Plewy 2, błonkowate. Plewki przejżrzyste, bezostne. Pleweczki 2, w wierzchołku nieznacznie 2—Śłatoczkowe. Pręcików 3. Jajnik gładki. Szyjki 2, wydłużone. Znamiona piórkowate, z włosami pojedynczymi i ząbkowanymi. Ziarna nagie, tylko otoczone plcwkami.
Gat. 1. C. Mkarska [S. officinarum Lin.J, Trzciną cukrową zwyczajną dawnićj mianowana. W. t. 2f»2. — Kłąb trwały, wstawowaty, gęsto włóknami osłany, rozpłożący się damisto. Źdźbło od 8—12' dorastające a 1—2" w średnicy, rdzenisto - pełne, obłe, nagie, różnej barwy, węzłowate. Liście 4—5' długie a do 2" szerokie, nagie i tylko brzegiem ostre, zaostrzone, dwustronne, z wydatnym nerwem białawym. Języczek włosisty. Wićcha rozpierzchła, 1—2' długa, ostro-krężna; gałęzie jej poodginane, a gałązki wstawowate i ła-mue. Kioski nader mnogie, 2stronne, bardzo drobne, otoczo-