Magazyn67901

38?

14— 18’’’, wgiętyclł, tępo-kończystych a niekiedy do icgo’i wykrojonych, przejżrzysto - kropeczkowanyeh, skórzastawych, nagich, z wiórzcliu lśnących, a spcdcm bledszych. Kwiaty krótko- lub bez-szypułccżkowe, niepozorne; o wióchaeh roz-pićrzchłych, kątowych równych , a końcowych dłuższych niż liście; o przysadkach pojedynczych, małych, jajowato-zaokrąglonych, ostrych i wklęsłych; z kielicha odpadającego łatkami podlużnemi i zaostrzonemi; pręcikami 2 '/| razy dłuższymi od kielicha; jajnikiem jajowatym i brzegiem kosmato-miękkowlosistym; szyjką zpcczątku wężykowatą, później łę-kowato odgiętą. Łupina ukosnie-przewrotniejajowata, na długa, krótkim cierńfciem kończysta, naga, gładka i czerwo-nawo-cisa; a jej nasiono podłużnie - jajowe jakby orzech laskowy, cise, w mięsistój osnówce żółtawo-białój.— Znachodzi się po lasach w Indyach zachodnich i przynależnych wyspach, oraz w Nowćj Granadzie i Kolumbii; kwitnie w skwary.

Drzewo to nader balsamiczne po nawierceniu aż do rzdzenia_t sęczy z siebie tak okwicie balsam kopaiwowy— Balsamum Capaivae, że w godzinie jeden średni otwór, jest w stanie dostarczyć? go przeszło kwartę; jednak nio cieknie cięgle jednakowych własności: dla tego tóż w czasie zbioru baczę na to pilnie, aby go odrazu rozdziela*? na 2 gatunki handlowe: n) brązy Hańskiego e ider prrejżrzystego i barwy wina a dużo lepszego, oraz h) zachodnio-indyjskiego g^stnego , źółeiójszego i prawie - .ńeprzcjirzystego, — chód obydwa z obu krajów pochodzić zwy kły. — Wielkie on ma zastósowanie lókarskie od najdawniejszych czasów; pierwiastkowo li w cierpieniach błon śluzowych, dróg moczowych i macicy, a dziś nawet płuc i t.p.— w..asach za pilnych z ouycliże luz- teków.

KODZAJ 28.1. Śu-ięfojattek |Ccrn<oiiia Lin.]. — Kwiaty mięszano- albo rozdzielno-płciowo. Kielich mały, 5dziel-ny, odpadający. Korona 0. Pręcików 5, naprzemianległycli z kielichem i roztwartych, poosadzanych pod brzegiem— krążka podjajnikowego, tarczkowatego, niewyrażnie-5zatokowego, a przewyższającego kielich; nitki wolne; główki clliptycz-nie-podluzne, w obu końcach wykrojone, otwiórająco się w podluż. Jajnik na krótkim trzonku, nieco-siórpowaty, wie-lozalążkowy; znamię bezBzyjkowe, prawie-glóweczkowe, nie-wyrużnie 2łateczkowo wykrojone. Łupina równowązka, ści-śniona, ze szwami bardzo grubymi i 2rowkowjmi, skórzu t , niepękająca, wielokomórkowa przez niby przegródki, mi°,ż-dżysta pomiędzy nasionami; o k' morkach Inasionowych a chrząstkowatą wowocnią. Nasiona przewrotniejajowate, lek-ko-sciśuiono; ze skórką rogowatą; z białkiem ipięsistem i skąpóm. Zarodek prosty; listnie płaściuchne i mięsiste; ro-stek króciuehny i ostry.

, Gat, i. S. właś‘iv'y [C. Sibojua Lin.], dawnych Clilćb Świętojański, późniój Szarańcza Sgo Jana a nawet i Rożki. W. t. 85.— Drzewo średnie, bezbronne, zawszczielone, wzrostu jabłoni; o mnóstwie gałęzi pokrzywionych, a pędów tę