page0056

względów: aglomeracja ludności zwiększając stosunki pomiędzy ludźmi pomnaża okazye zarówno do dobrych jak i złych uczynków; z drugiej strony, wyższy stopień kultury wpływa na pomnożenie ludności, ale zarazem na udoskonalenie czynników bezpieczeństwa publicznego i w kraju ludnym i ucywilizowanym, większa jest czujność policyi, mniej występków ukrywa się w cieniu.

Sprawdza się to w naszych ziemiach, gdzie liczba przestępstw postępuje za stopniem zaludnienia. Najwięcej w Galicy i, gdzie najgęstsza ludność (417? mieszkańców na milę kwadratową), dalej w Królestwie Polskiem (na milę kwadr. 3149 mieszk), w Poznań-skiem (3017 na milę kw.), nakoniec w Guberniach Zachodnich, gdzie tylko 1404 mieszkańców na milę kwadratową.

Porównanie zaś ziem naszych zobcenn krajami skłania do wniosku, że pod względem ciężkich przestępstw, kraj nasz wielu innym europejskim ustępuje: mniejsza zaś ilość takich przestępstw w niektórych krajach, np. Francji, Belgii, Niderlandach, tłomaczyć się powinna, jak powiedziało się w rozd. III str. 17 jedynie ścieśnionym zakresem przestępstw rozpoznawanych przez sądy przysięgłych. Lecz powiedzieć możemy na pewno, że pod względem ilości wykroczeń a co za tera następuje, pod względem ogółu przestępstw', w którym drobniejsze naturalnie, przeważają, kraj nasz stoi bardzo blisko „szarego końca". Z wykazu ogólnej liczby przestępstw widzieliśmy, że pod względem ogólnej liczby przestępstw, kraj nasz wyprzedza wiele innych. Gdyby zaś z tej liczby policzyć same tylko wykroczenia, wypadłoby w⁷ stosunku do miliona dusz 12371, gdy w Czechach 17523, Francji 16959. Austryi 16164, w Prusach 13684, w⁷ Niderlandach 11516, w Belgii 11174, w Anglii 10889, w Hiszpanii 10089, w Rosy i 9063. Nasz więc kraj zajmuje tu piąte miejsce, gdy na liście ogólnej liczby przestępstw, ósme. Przy czerń należy przypomnieć; że słaba represya sądów pokoju w Królestwie Polskiem a szczególniej w Guberniach Zachodnich znacznie zmniejsza liczbę osób skazanych za wykroczenia. Liczba ta w skutku wielkiej ilości uniewinnionych, wypaść musi w Królestwie Polskiem stosunkowo o 58% mniej niż we Francyi a o 94% mniej będzie w Guberniach Zachodnich. Tu nadmienić możemy, że z 14 krajów koronnych Austryi (Przedlitawii) Galicy a pod względem zbrodni przedostatnie miejsce zajmuje, oprocz Tyrolu najmniej stosunkowo skazanych przypada na Galicyę; pod względem zaś wykroczeń zajmuje w szeregu piąte miejsce, obok krajów, w których prze-

http://rcin.org.pi