page0129

125

Zresztą uszkodzenie organiczne jest stałe; jakże w takim razie wytłómaczyć przerwy w pomieszaniu tak zwane lucida intermlla, gdzie chory odzyskuje całą przytomność ducha? Jak wytłómaczyć nagłe, zupełnie niespodziane uzdrowienia, kiedy przecież fizyologia nigdy nie przypuszcza nagłego uzdrowienia uszkodzonego organu? Jak wytłómaczyć zgodnie z powyższą hypotezą fakt całkowitego odzyskania przytomności, bodaj na kilka chwil przed śmiercią? Jest to fakt, z którym Buchner nie może sobie dać rady żadną miarą. Powiada on, że kiedy organizm przez długą chorobę i utratę swych sił zupełnie już podupadł i nie wywiera żadnego wpływu na mózg, Wtedy ten mózg uwalnia się całkowicie z pod wpływu ciała; nazywa on to: „Entlastung des Gehirns von den lastigen, krankmachenden Einfliissen des Kórpers^{u !}), ale jest to taki sam frazes, jak owe: ośrodki psychiczne, lub „ich spotęgowana czynność¹⁴, pusty frazes i nic więcej. Gdyż jeżeli władze psychiczne są wynikiem mózgu, a każda dezorganizacya mózgu pociąga za sobą dezorganizacyą władz umysłowych, a do tego przyłączy się jeszcze długa choroba, to nikt, co zdrowo myśli, nie pojmie, jak może długie wycieńczenie ciała stać się powodem, że mózg choć na krótko przed śmiercią odzyskuje d'exemples du contraire: on voit des frćles enfants śtonner par la prć-cocitś de leur raison et l ótendue de leur esprit, des vieillards caducs et roisiiis de la tombe conserver intacts le jugemeut, la memoire, les sens de gónie, l’ardeur du courage. La folie saccompagne souvent dune lesion appróciable des eentres nerveux; mais que dire de cas, o u Esąuirol, Leuret et les auteurs les plus conscientieux affirinent n’avoir trouve aucun vestige d’altóration dans le cerveau? Les annales de la scienco nous fournissent un assez grand nombre des faits parfaitement observćs d’altćraticns profondes de la masse cćrćbrale sans que, pendant la vie, on ait remarque le plus leger trouble de rintelligence: on a vu des portions du cerveau enlevees, des balles traverser de part en part cet organe sans dćrangeinent de 1’esprit, tandis qu il suffit quelque fois de minces tilets de sang dans un point retróci pour alluiuer la fievre, exciter le delire et aniener rapidement la mort“.

') Btichner: „Kraft und Stoff^i£ str. 131.

http://rcin.org.pl